Kéo xuống để xem hoặc tải về!
ĐỌC HIỂU VĂN BẢN: BÀN VỀ ĐỌC SÁCH
(Chu Quang Tiềm)
I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
1. Kiến thức: Hiểu được tầm quan trọng, sự cần thiết của việc đọc sách và phương pháp đọc sách.
2. Kỹ năng:
– Rèn luyện biết thêm cách viết văn nghị luận qua lĩnh hội bài nghị luận sâu sắc , sinh động giàu tính thuyết phục của Chu Quang Tiềm.
– Rèn kĩ năng sd đúng và hay ngôn ngữ dân tộc trong nghe, đọc, nói và viết, kĩ năng đọc – hiểu các loại vb trong văn hoá đọc sau này của bản thân.
3. Thái độ:
– Giáo dục cho HS lòng say mê đọc sách, trân trọng những thành quả do sách mang lại.
4. Năng lực: Phát triển các năng lực như:
+ Năng lực chung: Năng lực giải quyết vấn đề, năng lực sáng tạo, năng lực sử dụng ngôn ngữ, năng lực hợp tác,…
+ Năng lực chuyên biệt: Năng lực nghe, nói, đọc, viết, tạo lập văn bản
II. CHUẨN BỊ:
1. Giáo viên:
– Kế hoạch bài học
– Học liệu: Đồ dùng dạy học, phiếu học tập, bảng phụ, tranh minh họa.
2. Học sinh:
– Soạn bài.
– Tìm đọc những thông tin về tác giả, văn bản.
– Sưu tầm thông tin về văn bản liên quan đến nội dung bài.
III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
1. Phương pháp và kĩ thuật thực hiện các chuỗi hoạt động trong bài học
Tên hoạt động
Phương pháp thực hiện
Kĩ thuật dạy học
A. Hoạt động khởi động
Đàm thoại, nêu và giải quyết vấn đề.
– Kĩ thuật đặt câu hỏi
B. Hoạt động hình thành kiến thức
– Dạy học dự án
– Dạy học theo nhóm
– Dạy học nêu vấn đề và giải quyết vấn đề.
– Thuyết trình, vấn đáp.
– Kĩ thuật đặt câu hỏi
– Kĩ thuật học tập hợp tác
C. Hoạt động luyện tập
– Dạy học nêu vấn đề và giải quyết vấn đề.
-Kĩ thuật đặt câu hỏi
D. Hoạt động vận dụng
– Đàm thoại, Dạy học nêu vấn đề và giải quyết vấn đề.
– Kĩ thuật đặt câu hỏi
E. Hoạt động tìm tòi, mở rộng
– Dạy học nêu vấn đề và giải quyết vấn đề
– Kĩ thuật đặt câu hỏi
2. Tổ chức các hoạt động
Tiến trình hoạt động
Hoạt động của giáo viên- học sinh
Nội dung
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
1. Mục tiêu:
– Tạo tâm thế hứng thú cho HS.
– Kích thích HS tìm hiểu về vai trò và tầm quan trọng của sách.
2. Phương thức thực hiện:
– Hoạt động cá nhân, HĐ cả lớp.
3. Sản phẩm hoạt động
– Trình bày miệng
4. Phương án kiểm tra, đánh giá
– Học sinh đánh giá.
– Giáo viên đánh giá.
5. Tiến trình hoạt động:
*Chuyển giao nhiệm vụ
Quan sát bức chân dung nhà văn Mác xim Gorki.
? Cho biết đây là bức chân dung nhà văn nào?
? Trình bày những hiểu biết của em về nhà văn này?
? Em có biết yếu tố nào đã giúp cho M. G trở thành đại văn hào của Nga không?
*Thực hiện nhiệm vụ
– HS nghe câu hỏi, trả lời miệng.
3. Dự kiến sản phẩm:
– Nhà văn Mác xim Gorki
– Nhà văn có tuổi thơ cay đắng, bất hạnh…Ông trưởng thành từ những trường đại học thực tế cs… Làm đủ thứ nghề… Nhờ sách…
*Báo cáo kết quả
*Đánh giá kết quả
– Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá
– Giáo viên nhận xét, đánh giá
GV: Đúng vậy các em ạ. M. G là nhà văn có một tuổi thơ đầy cay đắng, bất hạnh…. Ông đã vươn lên và trở thành nhà văn vĩ đại, chính là nhỡ những cuốn sách đấy. Sách đã mở ra trước mắt ông những chân trời mới lạ, đem đến cho ông bết bao điều kỳ diệu trog cuộc đời. Vậy sách có tầm quan trọng ntn? Phải đọc sách ntn cho có hiệu quả? ý nghĩa và tầm quan trọng của việc đọc sách ra sao? Hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu vb “Bàn về đọc sách” của Chu Quang Tiềm để tìm câu trả lời cho các câu hỏi trên.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
I. Giới thiệu chung:
1. Tác giả
-(1897-1986), là nhà mỹ học, lý luận văn học nổi tiếng của Trung Quốc.
2. Tác phẩm
a. Hoàn cảnh, xuất xứ:
– Bài văn được trích từ sách “Danh nhân TQ bàn về niềm vui, nỗi buồn của công việc đọc sách”
b. Đọc, chú thích, bố cục:
* Kết cấu, bố cục
– 3 phần:
+ Từ đầu…phát hiện thế giới mới=> Khẳng định tầm quan trọng, ý nghĩa của việc đọc sách.
+ Tiếp..tự tiêu hao lực lượng=> Các khó khăn, nguy hại dễ gặp cuảviệc đọc sách trong tình hình hiện nay.
+ Còn lại=>Bàn về p/pháp đọc sách.
Hoạt động 1: Giới thiệu chung
* Mục tiêu: Giúp HS nắm được những nét cơ bản về tác giả Chu Quang Tiềm và văn bản Bàn về đọc sách
* Nhiệm vụ: HS tìm hiểu ở nhà.
* Phương thức thực hiện: trình bày dự án, hoạt động chung, hoạt động nhóm.
* Yêu cầu sản phẩm: Kết quả của nhóm bằng video (hoặc dự án nhóm), phiếu học tập, câu trả lời của HS.
* Cách tiến hành:
1. GV chuyển giao nhiệm vụ:
? Trình bày dự án nghiên cứu của nhóm về tác giả, văn bản?
2.Thực hiện nhiệm vụ:
– HS: trao đổi lại, thống nhất sản phẩm, trình bày các thông tin về tác giả Chu Quang Tiềm, hoàn cảnh ra đời của truyện ngắn, có tranh minh họa
– GV: Quan sát, lựa chọn sản phẩm tốt nhất.
– Dự kiến sản phẩm…
+ tg: (1897-1986), là nhà mỹ học, lý luận văn học nổi tiếng của Trung Quốc.
+ Bài văn được trích từ sách “Danh nhân TQ bàn về niềm vui, nỗi buồn của công việc đọc sách”
3. Báo cáo kết quả: HS lên bảng trình bày kết quả chuẩn bị của nhóm, các nhóm khác nghe.
4. Đánh giá kết quả
– Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá
– Giáo viên nhận xét, đánh giá
->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng
– Ông bàn về đọc sách lần này không phải là lần đầu.
– Bài viết này là kết quả của quá trình tích luỹ kinh nghiệm, dày công suy nghĩ, là những lời bàn tâm huyết của người đi trước muốn truyền lại cho thế hệ sau.
? Đề xuất cách đọc văn bản?
– Đọc chậm rãi như lời tâm tình trò chuyện của 1 người đang chia sẻ kinh nghiệm thành công hay thất bại của mình trong thực tế với người khác.
Thảo luận nhóm bàn:
? Vb bàn về vđ gì? Đc trình bày bằng ptbđ nào? Từ đó xđ kiểu vb của bài viết?
? Vđ đọc sách đc trình bày thành mấy lđ? Tóm tắt ngắn gọn nd của từng lđ?
Dự kiến TL:
– Bàn về tầm quan trọng của việc đọc sách- PT nghị luận
– 3 luận điểm
* Gv: Đó cũng chính là bố cục của vb.
Hoạt động 2: Tìm hiểu văn bản
* Mục tiêu: Giúp học sinh tìm hiểu tầm quan trọng của việc đọc sách.
* Nhiệm vụ: HS quan sát skg, thực hiện yêu cầu của GV.
* Phương thức thực hiện: HĐ chung, thảo luận nhóm.
* Yêu cầu sản phẩm: phiếu học tập, trả lời miệng.
* Cách tiến hành:
1. GV chuyển giao nhiệm vụ:
Thảo luận nhóm bàn(7 phút):
? Theo tg, con đường nào để có được học vấn là gì?
? Vậy đối với con đường phát triển của nhân loại, sách có 1 ý nghĩa ntn? Tìm dẫn chứng minh họa.
? Từ những lí lẽ trên của tác giả, em hiểu gì về sách và lợi ích của việc đọc sách?
? Nhận xét về cách lập luận của nhà văn?
2.Thực hiện nhiệm vụ:
– HS: đọc sgk, hđ cá nhân, trao đổi trong nhóm bàn thống nhất kết quả.
– GV: Quan sát, lựa chọn sản phẩm tốt nhất.
– Dự kiến sản phẩm…
+ Đọc sách là con đường quan trọng của học vấn:
+ Mọi thành quả của nhân loại đều do sách vở ghi chép.
+ Sách là kho tàng quí báu ghi chép, lưu truyền mọi tri thức, mọi thành tựu mà loài người tích luỹ được qua từng thời đại.
+ Sách có giá trị là cột mốc trên con đường phát triển học thuật của nhân loại.
+ Đọc sách là chuẩn bị để có thể làm cuộc trường chinh vạn dặm trên con đường học vấn đi phát hiện thế giới mới.
+ Lập luận chặt chẽ, dẫn chứng tiêu biểu, sd hình ảnh ss thú vị,…
3. Báo cáo kết quả: HS lên bảng trình bày kết quả chuẩn bị của nhóm, các nhóm khác nghe.
4. Đánh giá kết quả
– Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá
– Giáo viên nhận xét, đánh giá
->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng
? Những cuốn SGK các em đang học có phải là những “di sản tinh thần” vô giá đó không? Vì sao?
*Gv: Có thể nói, cách lập luận của học giả Chu Quang Tiềm rất thấu tình đạt lí và sâu sắc. Trên con đường gian nan trau dồi học vấn của CN, đọc sách trong tình hình hiện nay vẫn là con đường quan trọng trong nhiều con đường khác.
? Theo TG, đọc sách là “hưởng thụ", là “chuẩn bị” trên con đường học vấn. Vậy, em đã “hưởng thụ” được gì từ việc đọc sách Ngữ văn để “chuẩn bị” cho học vấn của mình?
Dự kiến: Tri thức về TV, về vb giúp em có kĩ năng sd đúng và hay ngôn ngữ dân tộc trong nghe, đọc, nói và viết, kĩ năng đọc – hiểu các loại vb trong văn hoá đọc sau này của bản thân.
– Đọc sách là con đường tích luỹ, nâng cao vốn tri thức.
*Gv: Song tg không tuyệt đối hoá, thần thánh hoá việc đọc sách. Ông đã chỉ ra việc hạn chế trong việc trau dồi học vấn trong đọc sách. Đó là những thiên hướng nào? Tác hại của chúng ra sao? Thì tiết sau chúng ta sẽ tìm hiểu tiếp.
II. Tìm hiểu văn bản
1. Tầm quan trọng và ý nghĩa của việc đọc sách
– Đọc sách là con đường quan trọng của học vấn:
+ Mọi thành quả của nhân loại đều do sách vở ghi chép.
+ Sách là kho tàng quí báu…
+ Sách là cột mốc…
– H/a ẩn dụ thú vị; cách nói hình tg.
-> Đọc sách là con đường tích luỹ, nâng cao vốn tri thức; là sự chuẩn bị để làm cuộc trường chinh vạn dặm trên con đường học vấn, đi phát hiện thế giới mới.
Muốn tiến lên trên con đường học vấn, không thể không đọc sách.
=>Ptích đúng đẵn , rõ ràng, xác thực.
C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
* Mục tiêu: Vận dụng hiểu biết về phần 1 của vb để làm bài tập.
* Nhiệm vụ: HS viết đv
* Phương thức thực hiện: HĐ cá nhân.
* Yêu cầu sản phẩm: Câu trả lời của HS; vở ghi.
* Cách tiến hành:
1. GV chuyển giao nhiệm vụ cho HS:
Viết một đv trình bày suy nghĩ của em về vai trò của sách
2. HS tiếp nhận và thực hiện nhiệm vụ:
– Nghe và làm bt>- GV hướng dẫn HS về nhà làm.
IV. Luyện tập:
D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
* Mục tiêu: HS biết vận dụng kiến thức đã học áp dụng vào cuộc sống thực tiễn.
* Nhiệm vụ: HS vận dụng kiến thức đã học về văn bản để trả lời câu hỏi của GV.
* Phương thức thực hiện: HĐ cá nhân
* Sản phẩm: Câu trả lời của HS
* Cách tiến hành:
1. Gv chuyển giao nhiệm vụ cho HS:
Hiện nay, trong thời đại kỹ thuật số con người có cần đến sách không? Vì sao?
2. HS tiếp nhận và thực hiện nhiệm vụ.
+ Nghe yêu cầu.
+ Trình bày cá nhân.
+ Dự kiến sp: Vẫn cần đọc sách vì trong sách có nhiều thông tin, kiến thức hữu ích,..
E. HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI MỞ RỘNG
* Mục tiêu: HS mở rộng vốn kiến thức đã học
* Nhiệm vụ: Về nhà tìm hiểu, liên hệ
* Phương thức hoạt động: cá nhân
* Y/cầu sản phẩm: câu trả lời của HS vào trong vở
* Cách tiến hành:
1. GV chuyển giao nhiệm vụ cho HS:
– Tìm những câu nói nổi tiếng nói về sách và tầm quan trọng của việc đọc sách.
2. HS tiếp nhận và thực hiện nhiệm vụ:
+ Đọc yêu cầu.
+ Về nhà suy nghĩ trả lời.
Bài 18: Tiết 92: ĐỌC HIỂU VĂN BẢN: BÀN VỀ ĐỌC SÁCH
(Chu Quang Tiềm)
I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
1. Kiến thức: Hiểu được tầm quan trọng, sự cần thiết của việc đọc sách và phương pháp đọc sách.
2. Kỹ năng:
– Rèn luyện biết thêm cách viết văn nghị luận qua lĩnh hội bài nghị luận sâu sắc , sinh động giàu tính thuyết phục của Chu Quang Tiềm.
– Rèn kĩ năng sd đúng và hay ngôn ngữ dân tộc trong nghe, đọc, nói và viết, kĩ năng đọc – hiểu các loại vb trong văn hoá đọc sau này của bản thân.
3. Thái độ: Giáo dục cho HS lòng say mê đọc sách, trân trọng những thành quả do sách mang lại.
4. Năng lực: Phát triển các năng lực như:
+ Năng lực chung: Năng lực giải quyết vấn đề, năng lực sáng tạo, năng lực sử dụng ngôn ngữ, năng lực hợp tác,…
+ Năng lực chuyên biệt: Năng lực nghe, nói, đọc, viết, tạo lập văn bản
II. CHUẨN BỊ:
1. Giáo viên:
– Kế hoạch bài học
– Học liệu: Đồ dùng dạy học, phiếu học tập, bảng phụ, tranh minh họa.
2. Học sinh:
– Soạn bài.
– Tìm đọc và trả lời những câu hỏi về văn bản(t2)
– Sưu tầm thông tin về văn bản liên quan đến nội dung bài.
III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
1. Phương pháp và kĩ thuật thực hiện các chuỗi hoạt động trong bài học
Tên hoạt động
Phương pháp thực hiện
Kĩ thuật dạy học
A. Hoạt động khởi động
Đàm thoại, nêu và giải quyết vấn đề.
– Kĩ thuật đặt câu hỏi
B. Hoạt động hình thành kiến thức
– Dạy học theo nhóm
– Dạy học nêu vấn đề và giải quyết vấn đề.
– Thuyết trình, vấn đáp.
– Kĩ thuật đặt câu hỏi
– Kĩ thuật học tập hợp tác
C. Hoạt động luyện tập
– Dạy học nêu vấn đề và giải quyết vấn đề.
– Kĩ thuật đặt câu hỏi
D. Hoạt động vận dụng
– Đàm thoại, Dạy học nêu vấn đề và giải quyết vấn đề.
– Kĩ thuật đặt câu hỏi
E. Hoạt động tìm tòi, mở rộng
– Dạy học nêu vấn đề và giải quyết vấn đề
– Kĩ thuật đặt câu hỏi
2. Tổ chức các hoạt động
Tiến trình hoạt động
Hoạt động của giáo viên- học sinh
Nội dung
HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
* Mục tiêu:
– Tạo tâm thế hứng thú cho HS.
– Kích thích HS tìm hiểu về phương pháp đọc sách.
* Nhiệm vụ: HS nghe câu hỏi của GV
* Phương thức thực hiện: HĐ cá nhân, HĐ cả lớp.
* Yêu cầu sản phẩm: Trả lời miệng
* Cách tiến hành:
– GV chuyển giao nhiệm vụ:
? Ở lớp 8 , các em đã học tác phẩm Đon ki hô tê- Xec- van- tét, hayxcho biết: vì sao Đonkihôtê lại có những hành động điên rồ và nực cười?
Dự kiến TL: Ngốn qua nhiều sách kiếm hiệp-> hoang tưởng…
GV dẫn dắt vào bài: Sách có vai trò vô cùng quan trọng, song đọc sách ntn, hạn chế trong việc trau dồi học vấn trong đọc sách là gì? Tác hại của chúng ra sao? Tiết học này chúng ta sẽ tìm hiểu tiếp.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Tìm hiểu mục 2 phần bài học
* Mục tiêu: HS hiểu đc những khó khăn, nguy hại dễ gặp phải khi đọc sách trong tình hình hiện nay
* Nhiệm vụ: HS tìm hiểu bài- tìm ý
* Phương thức thực hiện: trình bày hoạt động chung, hoạt động nhóm.
* Yêu cầu sản phẩm: Kết quả của nhóm bằng phiếu học tập, câu trả lời của HS.
* Cách tiến hành:
1. GV chuyển giao nhiệm vụ:
Thảo luận nhóm:
1)Tác giả chỉ ra những nguy hại nào của việc đọc sách ?
2) ý kiến của tác giả về cách đọc chuyên sâu, không chuyên sâu? Đọc lạc hướng là gì?
3)Nhận xét gì về nội dung và cách trình bày từng nhận xét, đánh giá của tác giả? Từ đó, em có liên hệ gì đến việc đọc sách của mình?
2.Thực hiện nhiệm vụ:
– HS: làm việc cá nhân, thảo luận nhóm, cử đại diện trình bày.
– GV: Quan sát, lựa chọn sản phẩm tốt nhất.
– Dự kiến sản phẩm…
2 nguy hại thường gặp:
+ Sách nhiều khiến ta ko chuyên sâu, dễ sa vào lối “ăn tươi nuốt sống”, chưa kịp tiêu hoá, không biết nghiền ngẫm.
+ Sách nhiều khiến người đọc lạc hướng, lãng phí thời gian và sức lực trên những cuốn sách không thật có ích.
– các ý kiến đưa ra xác đáng
– Hình thức: đưa ra những so sánh cụ thể
3. Báo cáo kết quả: HS lên bảng trình bày kết quả chuẩn bị của nhóm, các nhóm khác nghe.
4. Đánh giá kết quả
– Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá
– Giáo viên nhận xét, đánh giá
->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng
I. Giới thiệu chung:
II. Tìm hiểu văn bản
1. Tầm quan trọng và ý nghĩa của việc đọc sách
2. Những khó khăn, nguy hại dễ gặp phải khi đọc sách trong tình hình hiện nay
– 2 nguy hại thường gặp:
+ Sách nhiều khiến ta ko chuyên sâu, dễ sa vào lối “ăn tươi nuốt sống”, chưa kịp tiêu hoá, không biết nghiền ngẫm.
+ Sách nhiều khiến người đọc lạc hướng, lãng phí thời gian và sức lực trên những cuốn sách không thật có ích.
– Nội dung các lời bàn và cách trình bày của tg’ thấu tình, đạt lý: các ý kiến đưa ra xác đáng, có lý lẽ từ tư cách 1 học giả có uy tín, từng trải qua quá trình nghiên cứu, tích luỹ, nghiền ngẫm lâu dài.
– Hình thức: đưa ra những so sánh cụ thể
Hoạt động 2: Tìm hiểu mục 3 phần bài học
* Mục tiêu: HS hiểu đc những khó khăn, nguy hại dễ gặp phải khi đọc sách trong tình hình hiện nay
* Nhiệm vụ: HS tìm hiểu bài- trả lời câu hỏi
* Phương thức thực hiện: trình bày hoạt động chung, hoạt động nhóm.
* Yêu cầu sản phẩm: Kết quả của nhóm bằng phiếu học tập, câu trả lời của HS.
* Cách tiến hành:
1. GV chuyển giao nhiệm vụ:
Thảo luận nhóm theo kỹ thuật khăn phủ bàn
? Theo tg, pp đọc sách có mấy yêu cầu? Chỉ ra?
? Theo tác giả, muốn tích luỹ học vấn, đọc sách hiệu quả cần lựa chọn sách ntn?
? Tg đã dùng cách nói ví von nhưng rất cụ thể cách đọc sách không có suy nghĩ, nghiền ngẫm ntn? ý nghĩa của hình thức so sánh đó?
? Tại sao các học giả chuyên môn vẫn cần phải đọc sách thường thức?
2.Thực hiện nhiệm vụ:
– HS: đọc sgk, hđ cá nhân, trao đổi trong nhóm thống nhất kết quả.
– GV: Quan sát, lựa chọn sản phẩm tốt nhất.
– Dự kiến sản phẩm…
3. Báo cáo kết quả: HS lên bảng trình bày kết quả chuẩn bị của nhóm, các nhóm khác nghe.
4. Đánh giá kết quả
– Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá
– Giáo viên nhận xét, đánh giá
->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng
3. Bàn về phương pháp đọc sách
a. Cần lựa chọn sách khi đọc.
– Không tham đọc nhiều mà phải chọn cho tinh, đọc cho kỹ những quyển sách nào thực sự có giá trị, có lợi ích cho mình.
b. Cách đọc sách có hiệu quả.
+ Ko nên đọc lướt qua, đọc chỉ để trang trí bộ mặt mà phải vừa đọc, vừa suy nghĩ nhất là đối với các sách có giá trị.
+ Không nên đọc một cách tràn lan mà cần đọc có kế hoạch.
Hoạt động 3: Tổng kết
* Mục tiêu: HS nắm được những đặc sắc về ND, NT của văn bản.
* Nhiệm vụ: HS nghe câu hỏi của GV
* Phương thức thực hiện: hđ cá nhân
* Yêu cầu sản phẩm: câu trả lời miệng của HS.
* Cách tiến hành:
1. GV chuyển giao nhiệm vụ:
? Khái quát những nét đặc sắc về ND, NT của văn bản?
2. Thực hiện nhiệm vụ:
– HS: Suy nghĩ, khái quát bằng sơ đồ tư duy hoặc gạch ý.
– Dự kiến sản phẩm:
– Nội dung:
+ Tầm quan trọng của vc đọc sách.
+ Phương pháp đọc sách đúng đắn.
– Nghệ thuật: Cách trình bày xác đáng, cách viết sinh động, thú vị, giàu h/ảnh.
3. Báo cáo kết quả: HS trình bày kết quả
4. Đánh giá kết quả
– Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá
– Giáo viên nhận xét, đánh giá
->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng
III. Tổng kết
1. Nội dung
– Tg đã nêu ra những ý kiến xác đáng về việc chọn sách và đọc sách hiệu quả trong thời đại ngày nay.
2. Nghệ thuật
– Cách trình bày xác đáng, thấu tình, đạt lý.
– Ptích cụ thể, dẫn dắt tự nhiên.
– Giọng điệu trò chuyện, tâm tình.
– Cách viết sinh động, thú vị, giàu h/ảnh, so sánh, đối chiếu gần gũi=> thuyết phục.
– Bố cục chặt chẽ, hợp lý.
C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
* Mục tiêu: Vận dụng hiểu biết về vb để làm bài tập.
* Nhiệm vụ: Hs nghe câu hỏi, viết đv
* Phương thức thực hiện: HĐ cá nhân.
* Yêu cầu sản phẩm: Câu trả lời của HS; vở ghi.
* Cách tiến hành:
1. GV chuyển giao nhiệm vụ cho HS:
Viết một đoạn văn ngắn với câu chủ đề: ‘Sách mở ra trước mắt tôi những chân trời mới”
2. HS tiếp nhận và thực hiện nhiệm vụ:
– Nghe và làm bt
– GV hướng dẫn HS về nhà làm.
D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
* Mục tiêu: HS biết vận dụng kiến thức đã học áp dụng vào cuộc sống thực tiễn.
* Nhiệm vụ: HS vận dụng kiến thức đã học về văn bản để trả lời câu hỏi của GV.
* Phương thức thực hiện: HĐ cá nhân
* Sản phẩm: Câu trả lời của HS
* Cách tiến hành:
1. Gv chuyển giao nhiệm vụ cho HS:
Một số bạn em thường hay sa đà vào những cuốn sách vô bổ. Em hãy cho các bạn ấy lời khuyên.
2. HS tiếp nhận và thực hiện nhiệm vụ.
+ Nghe yêu cầu.
+ Trình bày cá nhân.
+ Dự kiến sp: Không nên sa đà, phải có cách để chọn sách hay, biết cách đọc sách hiệu quả.
E. HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI, MỞ RỘNG
* Mục tiêu: HS mở rộng vốn kiến thức đã học
* Nhiệm vụ: Về nhà tìm hiểu, liên hệ
* Phương thức hoạt động: cá nhân
* Yêu cầu sản phẩm: câu trả lời của HS vào trong vở.
* Cách tiến hành:
1. GV chuyển giao nhiệm vụ cho HS:
– Tìm những câu nói nổi tiếng nói về sách và tầm quan trọng của việc đọc sách.
2. HS tiếp nhận và thực hiện nhiệm vụ:
+ Đọc yêu cầu.
+ Về nhà suy nghĩ trả lời.
Ký duyệt
NGỮ VĂN 9 HỌC KỲ II
Tuần 19 – Bài 18
Tiết 91, 92: Văn học
BÀN VỀ ĐỌC SÁCH
A. Mục tiêu cần đạt
Giúp học sinh:
– Hiểu được sự cần thiết của việc đọc sách và phương pháp đọc sách
– Rèn luyện thêm cách viết văn nghị luận qua việc lĩnh hội bài nghị luận sâu sắc, sinh động, giàu tính thuyết phục của Chu Quang Tiềm.
B. Tổ chức các hoạt động dạy và học
1. Ổn định:
2. Kiểm tra:
– Vở soạn kì II
– Giới thiệu chương trình SGK kì II lớp 9
+ Văn: – Văn bản nhật dụng
– Văn học hiện đại: thơ, truyện
– Văn học nước ngoài
– Kịch
+ TLV: – Nghị luận 1 vấn đề về tư tưởng, đạo lí
– Nghị luận văn học
3. Bài mới:
– Học trò nho TQ, VN thuộc lòng giáo huấn của thánh hiền.
"Thiên tử trong hiền hào
Văn chương giáo nhỡ tào
Vạn bạn giai hạ phẩm
Duy hữu độc như cao".
(Nghĩa: Vua coi trọng người hiền đức, văn chương giáo dục con người, trên đời, mọi nghề đều thấp kém, chỉ có đọc sách là cao quý nhất ® bao ý kiến về đọc sách: Macxôm Gorky – học giả Chua Quan Tiểm là một minh chứng).
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Mục tiêu cần đạt
Hoạt động 1: Hướng dẫn học sinh đọc hiểu văn bản
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả:
– Gọi HS đọc và giải nghĩa các chú thích? Vấn đề nghị luận của bài viết này là gì? Bài viết chia bố cục như thế nào? Nêu rõ từng luận điểm?
– Xem xét bố cục, nội dung và cách thể hiện, ta thấy văn bản được viết theo phương thức biểu đạt chính nào ?
– HS suy nghĩ trả lời.
– HS suy nghĩ trả lời.
– Chu Quag Tiềm (1897 – 1986) là nhà mĩ học và lí luận văn học nổi tiếng của Trung Quốc.
2. Tác phẩm:
– In trong cuốn "Danh nhân Trung Quốc bàn về niềm vui nỗi buồn của việc đọc sách".
3. Đọc, hiểu văn bản
a. Đọc, tìm hiểu chú thích.
b. Bố cục: 3 phần
– Phần 1: từ đầu đến … thế giới mới: Sự cần thiết, ý nghĩa của việc đọc sách.
– Phần 2: … tự tiêu hao lực lượng: Những khó khăn, nguy hại hay gặp của việc đọc sách trong tình hình hiện nay.
– Phần 3: Còn lại: Bàn về phương pháp chọn sách và đọc sách
c. Phương pháp biểu đạt: Nghị luận về một vấn đề xã hội khá sáng tỏ, mạch lạc, chặt chẽ.
Hoạt động 2: Hướng dẫn phân tích:
– Gọi HS đọc kĩ phần 1 của văn bản.
– Tác giả đã lí giải tầm quan trọng và sự cần thiết của việc đọc sách đối với mỗi người như thế nào ?
– Tại sao tác giả lại khẳng định như vậy ?
– Học vấn là gì ?
Nhưng tích luỹ bằng cách nào? ở đâu ?
– Trong thời đại hiện nay, để trau dồi học vấn, ngoạiu con đường đọc sách còn có những con đường nào khác ? tìm ví dụ? So sánh những con đường đó và rút ra kết luận về tầm quan trọng và ý nghĩa của việc đọc sách hiện nay qua lời bàn của giáo sư Chu ?
– HS suy nghĩ trả lời.
– Là thành quả tích luỹ lâu dài của nhân loại.
– Tích luỹ bằng sách và ở sách.
– (VD: so sánh với con đường văn hóa nghe.
II. Phân tích:
1. Sự cần thiết và ý nghĩa của việc đọc sách:
– Đọc sách là một con đường quan trọng của học vấn (không phải là con đường duy nhất).
+ Sách là kho tàng quý báu lưu giữ tin thần nhân loại, những cột mốc ghi dấu sự tiến hóa của nhân loại.
+ Coi thường sách, không đọc sách là xóa bỏ quá khứ, là kẻ thụt lùi, lạc hậu, là kẻ kiêu ngạo một cách ngu xuất.
+ Đọc sách là trả nợ quá khứ, là ôn lại kinh nghiệm loài người, là hưởng thụ kiến thức, lời dạy tâm huyết của quá khứ.
+ Đọc sách là để chuẩn bị hành trang, thực lực về mọi mặt để con người có thể tiếp tục tiến xa (chương trình vạn dặm) trên con đường học tập, phát hiện thế giới.
-Tác giả nhấn mạnh: "nếu chúng ta mong tiến lên… làm điểm xuất phát". Điều đó có nghĩa là gì ?
– Đọc sách giúp chúng ta khám phá và sử dụng kho tàng tinh thần của nhân loại, từ những thành tựu, những hiểu biết, những việc làm và cách làm để thúc đẩy cuộc sống tiến lên…
– "Đọc sách là muốn trả món nợ…" nghĩa là thế nào ?
– Đọc sách và làm theo những điều quý báu, những lời dạy thiết thực… đó là thế hệ trẻ ngày nay sẽ làm vừa làng thế hệ đi trước, đáp lại tấm thịnh tình của cha ông, giải tỏa những trăn trở, những khát khao thể hiện trong sách… đó là cách thể hiện tư tưởng đền ơn, đáp nghĩa thế hệ đi trước.
– Nhận xét về cách lập luận của tác giả ở đoạn văn trên.
– HS suy nghĩ trả lời.
– Cách lập luận hợp lí lẽ, thấu tình đạt lí và kín kẽ, sâu sắc. Trên con đường gian nan trau dồi học vấn của con người, đọc sách là một con đường quan trọng để tích luỹ và nâng cao tri thức. Đọc sách là tự học với các thấy vắng mặt… Đọc sách có ý nghĩa lớn lao và lâu dài đối với mỗi con người.
HS đọc tiếp đoạn 2. Chú ý hai đoạn văn so sánh: giống như ăn uống, giống như đánh trận…
. Cái khó của việc đọc sách:
– Cái hại đầu tiên trong việc đọc sách hiện nay là gì ? Lối đọc ấy có tác hại gì ?
– Để minh chứng cho cái hại đó, tác giả so sánh biện thuyết như thế nào ? Em có tán thành luận chứng của tác giả hay không?
– ý kiến của em về những con mọt sách (những người đọc rất nhiều, rất ham mê đọc sách)
– Học sinh bàn luận trả lời.
– Một là sách nhiều khiến người ta không chuyên sâu, nghĩa là ham đọc nhiều mà không thể đọc kĩ, chỉ đọc qua, hời hợt nên liếc qua nhiều mà đọc lại chẳng bao nhiêu.
(So sánh với cách đọc sách của người xưa: đọc kĩ càng, nghiền ngẫm từng câu, từng chữ. Một trong những lí do là sách ít, thời gian nhiều. Bây giờ ngược lại).
– Nêu nhận xét của em về hai hình ảnh so sánh: giống như đánh trận và như kẻ trọc phú khoe của ?
– Từ hai cái hại trên dẫn tới kết luận quan trọng làm tiền đề cho luận điểm thứ ba như thế nào ?
