Giáo án bài CHÓ SÓI VÀ CỪU TRONG THƠ NGỤ NGÔN CỦA LA PHÔNG TEN Ngữ văn lớp 9 theo 5 bước phát triển năng lực

Tên hoạt động

Phương pháp thực hiện

Kĩ thuật dạy học

A. Hoạt động khởi động

Đàm thoại, nêu và giải quyết vấn đề.

– Kĩ thuật đặt câu hỏi

B. Hoạt động hình thành kiến thức

* HĐ1: Giới thiệu chung.

+ Tác giả: La phông ten

+ Văn bản:

* HĐ 2: Tìm hiểu văn bản.

– Dạy học theo dự án

– Đàm thoại, dạy học nhóm, nêu và giải quyết vấn đề.

– Đàm thoại, thảo luận nhóm (nhóm lớn, cặp đôi), nêu và giải quyết vấn đề.

– Kĩ thuật đặt câu hỏi

– Kĩ thuật đặt câu hỏi, chia nhóm.

– KT chia nhóm, kĩ thuật đặt câu hỏi.

C. Hoạt động luyện tập

– Đàm thoại, Dạy học nêu vấn đề và giải quyết vấn đề.

– Kĩ thuật đặt câu hỏi

D. Hoạt động vận dụng

– Đàm thoại, dạy học nêu vấn đề và giải quyết vấn đề.

– Kĩ thuật đặt câu hỏi

E. Hoạt động tìm tòi, mở rộng

– Dạy học nêu vấn đề và giải quyết vấn đề

– Kĩ thuật đặt câu hỏi

HĐ của thầy và trò

ND(ghi bảng)

HĐ1. HĐ khởi động:

* Mục tiêu:

   – Tạo tâm thế hứng thú cho HS.

   – Kích thích HS tìm hiểu về  đặc điểm tính cách của các loài vật

* Nhiệm vụ: HS theo dõi hình ảnh và thực hiện yêu cầu của GV.

* Phương thức thực hiện: HĐ cá nhân, HĐ cả lớp.

* Yêu cầu sản phẩm: HS suy nghĩ trả lời.

* Cách tiến hành:

– GV chuyển giao nhiệm vụ:

 + GV đưa ra  hình ảnh các con vật trong các truyện ngụ ngôn

? Em hãy cho biết tên các con vật trong các tấm hình trên và em cảm nhận gì về chúng?

– Dự kiến TL: Con chói sói và con cừu

                       Chó sói: gian ác

                        Cừu: Nhút nhát

? Quan sát  2 con vật này em thấy có những sự khác biệt nào?

-Dự kiến TL: Khác nhau về hình dáng, tính cách

GV dẫn dắt vào bài: Chó sói và cừu là những con vật rất quen thuộc với mọi người nhất là trẻ em bởi những đặc điểm tính cách đặc biệt của chúng.Nhưng dưới con mắt của1 nhà khoa học và 1 nhà thơ thì những con vật này được miêu tả và phân tích, nhìn nhận như thế nào? Vì sao có sự khác nhau đó? Cô và các em sẽ đi tìm hiểu bài học hôm nay.

HĐ2. Hình thành kiến thức

* Mục tiêu:  Giúp HS nắm được những nét cơ bản về tác giả La phông ten và văn bản Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La phong Ten

* Nhiệm vụ: HS tìm hiểu ở nhà.

* Phương thức thực hiện: trình bày dự án, hoạt động chung, hoạt động nhóm.

* Yêu cầu sản phẩm: Kết quả của nhóm bằng phiếu học tập, câu trả lời của HS.

* Cách tiến hành:

1. GV chuyển giao nhiệm vụ: Trình bày dự án tác giả La phông ten.

– Dự kiến TL:  Hi-pô-lít Ten (1828-1893) là triết gia, sử gia đồng thời cũng là nhà nghiên cứu văn học nổi tiếng của Pháp, Viện sĩ Viện Hàn lâm Pháp. Ông đã dành nhiều thời gian nghiên cứu về truyện ngụ ngôn của La-phông-ten.

2. HS tiếp nhận và thực hiện nhiệm vụ: trình bày theo nhóm.

   + Một nhóm trình bày.

   + Các nhóm khác nhận xét, bổ sung.

• GV chốt kiến thức:

? Nêu những hiểu biết về văn bản?

• 1 HS trả lời.
• Dự kiến TL
• GV chốt:

? Nêu thể loại và PTBĐ chính của văn bản?

HS tiếp nhận và thực hiện nhiệm vụ:

          + HS đọc yêu cầu.

          + HS hoạt động cá nhân.

      *Dự kiến TL:

+ Thể loại: NL văn chương

     + Phương thức biểu đạt chính: NL

      GV chốt lại

? Tìm hiêu bố cục? Trình tự lập luận?

HĐ NHÓM (3 phút)

1. GV chuyển giao nhiệm vụ:

                    HĐ NHÓM (3 phút)

 a. Văn bản được chia làm mấy đoạn? ND chính từng đoạn.

b. Cách lập luận ở mỗi đoạn có gì giống và khác nhau?

2. HS tiếp nhận và thực hiện nhiệm vụ:

          + HS đọc yêu cầu.

          + HS hoạt động cá nhân.

          + HS hoạt động cặp đôi.

          + HS thảo luận.

• Đại diện nhóm trình bày.

*Dự kiến TL:

–  2 đoạn

Giống: Đều lập luận bằng những dòng chữ viết về 2 con vật của Buy phông. Triển khai mạch nghị luận theo trật tự 3 bước dưới ngòi bút của La phông – ten

Khác: Hình ảnh con cừu hiện lên qua một số đoạn thơ cụ thể

• – HS trả lời.
• – H Nhận xét.
• – GV NX, bs, chốt:
• Đoạn 1: Từ đầu đến tốt bụng như thế
•  =>Hình tượng Cừu trong thơ La phông ten.
• Đoạn 2: Còn lại

         => Hình tượng chó sói trong thơ La phông ten

*Giống: Đều lập luận bằng những dòng chữ viết về 2 con vật của Buy phông. Triển khai mạch nghị luận theo trật tự 3 bước dưới ngòi bút của La phông – ten

*Khác:Hình ảnh con cừu hiện lên qua một số đoạn thơ cụ thể làm cho bài văn thêm sinh động.

* Mục tiêu: Giúp học sinh tìm hiểu về 2 con vật dưới ngòi bút của nhà khoa học

* Nhiệm vụ: HS thực hiện yêu cầu của GV.

* Phương thức thực hiện: HĐ chung, Thảo luận nhóm, Hoạt động  cặp đôi.

* Yêu cầu sản phẩm: vở ghi HS.

* Cách tiến hành:

    1. GV chuyển giao nhiệm vụ:

THẢO LUẬN NHÓM(3p)

a. Chó sói và cừu hiện lên với đặc điểm gì?

b. Nhận xét về cách viết của Buy phông

c. Từ đó, em thấy đặc trưng của nhà nghiên cứu khoa học là gì?

2. HS tiếp nhận và thực hiện nhiệm vụ:

  + HS đọc yêu cầu.

  + HS hoạt động cá nhân.

  + HS thảo luận.

– Đại diện trình bày.

– Dự kiến TL:

a.Đặc điểm:

– Chó sói: hung dữ, tàn bạo, đáng ghét

– Cừu: nhút nhát,đần độn

b. Buy phông viết về loài cừu và loài chó sói bằng ngòi bút chính xác của nhà khoa học.

c. Đặc trưng của KH: Tìm hiểu bản chất khách quan của đối tượng, khái quát quy luật hoạt động của chúng.

– 2 HS phản biện.

– GV đánh giá quá trình thảo luận nhóm, đánh giá sản phẩm của HS.

– GV chốt kiến thức

HĐ cặp đôi: Nhà khoa học Buy phông nhận xét về loài chó, loài cừu như vậy có đúng không? Tại sao ông không nhắc đến sự thân thương của loài cừu và nỗi bất hạnh của loài chó sói?

• HS hoạt động cá nhân => Hoạt động cặp đôi => trình bày kết quả.
• GV giảng – bình:

Buy phông không nhắc đến sự thân thương của loài cừu vì không phải chỉ ở loài cừu mới có. Ông cũng không nhắc đến nỗi bất hạnh của loài chó sói vì đấy không phải là nét cơ bản của nó ở mọi lúc mọi nơi.

* Mục tiêu: Giúp học sinh tìm hiểu về đặc điểm của con cừu trong thơ của La phong ten

* Nhiệm vụ: HS thực hiện yêu cầu của GV.

* Phương thức thực hiện: HĐ chung, Thảo luận nhóm, Hoạt động  cặp đôi.

* Yêu cầu sản phẩm: vở ghi HS.

* Cách tiến hành:

    1. GV chuyển giao nhiệm vụ:

            THẢO LUẬN NHÓM(5p)

– N1, 2: Hình tượng con cừu dưới ngòi bút của nhà khoa học Buy Phông? Nhận xét gì về ngòi bút này?

– N3, 4: Hình tượng con cừu dưới ngòi bút của nhà thơ La Phông – ten? Nhận xét gì về ngòi bút này?

2. HS tiếp nhận và thực hiện nhiệm vụ:

  + HS đọc yêu cầu.

  + HS hoạt động cá nhân.

  + HS thảo luận.

– Đại diện trình bày.

– Dự kiến TL:

* Dưới ngòi bút của Buy phông: Ngu dốt, sợ sệt, tụ tập thành bầy, bắt chước, không biết trốn tránh nguy hiểm

* Dưới ngòi bút của La Phông – ten: Hiền lành nhút nhát, nhân cách hóa như một con người, thân thương, tốt bụng và thương con

*GV sửa SP của nhóm

– Chốt lại

HĐ cá nhân:

Nhận xét về nghệ thuất tác giả sử dụng?

=> Nghệ thuật so sánh, đối chiếu, dẫn chứng cụ thể.

* Mục tiêu: Giúp học sinh tìm hiểu về đặc diểm của chó sói trong thơ ngụ ngôn của La phông ten

* Nhiệm vụ: HS thực hiện yêu cầu của GV.

* Phương thức thực hiện: HĐ chung, thảo luận nhóm, Hoạt động  cặp đôi.

* Yêu cầu sản phẩm: vở ghi HS.

* Cách tiến hành:

1. GV chuyển giao nhiệm vụ:

            THẢO LUẬN NHÓM(5p)

N1,2: Hình tượng chó sói dưới ngòi bút của nhà khoa học Buy Phông

N3,4: Hình tượng chó sói dưới ngòi bút của nhà thơ La Phông – ten.

2. HS tiếp nhận và thực hiện nhiệm vụ:

  + HS đọc yêu cầu.

  + HS hoạt động cá nhân.

  + HS thảo luận.

– Đại diện trình bày.

– Dự kiến TL:

Dưới ngòi bút của Buy – Phông: Là bạo chúa khát máu, đáng ghét, sống gây hại, chết vô dụng..

Dưới ngòi bút của La Phông – ten: Độc ác mà khổ sở, trộm cướp nhưng vụng về, gã vô lại thường xuyên đói meo, bị ăn đòn, bị truy đuổi, đáng ghét và đáng thương

-GV chốt ý, giảng và nhận xét:

HĐ cá nhân:

Tình cảm của La phông – ten đối với con vật này như thế nào? Thông qua câu văn nào?

?Tác giả sử dụng biện pháp nghệ thuật gì?

* Mục tiêu: Giúp học sinh khái quát được những nét đặc sắc về nghệ thuật và nội dung của văn bản.

* Nhiệm vụ: HS thực hiện yêu cầu của GV

* Phương thức thực hiện: Hoạt động  cá nhân

* Yêu cầu sản phẩm: câu trả lời của HS

* Cách tiến hành:

1. GV chuyển giao nhiệm vụ cho HS:

  Khái quát nghệ thuật và nội dung chính của văn bản?

HĐ 3. HĐ luyện tập

* Mục tiêu: Vận dụng hiểu biết về đặc điểm, tính cách của 2 con vật để luyện tập

* Nhiệm vụ: HS hoạt động cá nhân; HSvề nhà làm.

* Phương thức thực hiện: HĐ cá nhân.

* Yêu cầu sản phẩm: Câu trả lời của HS; vở ghi.

* Cách tiến hành:

1. GV chuyển giao nhiệm vụ cho HS:

– Nhà thơ thấy và hiểu con sói khác với nhà bác học ở điểm nào về đối tượng, cách viết và mục đích?

2. HS tiếp nhận và thực hiện nhiệm vụ:

+ Nghe và trả lời câu

– GV nhận xét câu trả lời 1 của HS.

-Nhà thơ thấy và hiểu con sói khác với nhà bác học ở điểm nào về đối tượng, cách viết và mục đích?

* Buy phông:
+ Đối tượng: loài cừu và loài sói chung
+ Cách viết: Nêu lên những đặc tính cơ bản một cách chính xác.
+ Mục đích: Làm cho người đọc thấy rõ đặc trưng cơ bản của hai loài cừu và sói.

* La – Phông ten
+ Đối tượng: Một con cừu non, một con sói đói meo gầy giơ xương.
+ Cách viết: Dựa trên một số đặc tính cơ bản của loài vật, đồng thời nhân hoá loài vật như con người.
+ Mục đích: Xây dựng hình tượng nghệ thuật (cừu non đáng thương, sói độc ác, đáng ghét).
=>Dùng so sánh, đối chiếu, cùng viết về những đối tượng giống nhau để làm nổi bật quan điểm từ đó xác nhận đặc điểm riêng

HĐ 4: HĐ vận dụng:

* Mục tiêu: HS biết vận dụng kiến thức đã học áp dụng vào cuộc sống thực tiễn.

* Nhiệm vụ: HS vận dụng kiến thức đã học về đặc điểm tính cách 2 con vật để trả lời câu hỏi của GV.

* Phương thức thực hiện: HĐ cá nhân

* Sản phẩm: Câu trả lời của HS

* Cách tiến hành:

     1. Gv chuyển giao nhiệm vụ cho HS:

  ?Hình tượng con chó sói và cừu ngày nay hiện lên như thế nào qua các bộ phim hoạt hình dành cho trẻ nhỏ?

     – 3 HS trả lời.

      2. HS tiếp nhận và thực hiện nhiệm vụ.

           + Nghe yêu cầu.

           + Trình bày cá nhân.

      – GV chốt:

HĐ 5: Tìm tòi, mở rộng:

* Mục tiêu: HS mở rộng vốn kiến thức đã học

* Nhiệm vụ: Về nhà tìm hiểu, liên hệ

* Phương thức hoạt động: cá nhân

* Yêu cầu sản phẩm: câu trả lời của HS vào trong vở.

* Cách tiến hành:

1. GV chuyển giao nhiệm vụ cho HS:   

Từ hình tượng 2 con vật chó sói và cừu trong thơ ngụ ngông của La phông ten em hãy tìm hiểu về một số loài vật khác có trong các câu chuyện ngụ ngôn?  

2. HS tiếp nhận và thực hiện nhiệm vụ:

 + Đọc yêu cầu.

 + Về nhà suy nghĩ trả lời.

I. Giới thiệu chung.

1. Tác giả:

     Hi-pô-lít Ten (1828-1893) là triết gia, sử gia đồng thời cũng là nhà nghiên cứu văn học nổi tiếng của Pháp, Viện sĩ Viện Hàn lâm Pháp.

2. Văn bản.

 Đây là một bài nghị luận văn chương, trích từ chương II, phần II của công trình La-phông-ten và thơ ngụ ngôn của ông, in năm1853.
 

II. Tìm hiểu văn bản:

1. Hai con vật dưới ngòi bút của nhà khoa học:

2. Hình tượng con cừu và chó sói  trong thơ ngụ ngôn của La Phông – ten:

a. Hình tượng con cừu:

– Nhận xét chính xác, khách quan nêu lên những đặc tính cơ bản của loài cừu

=> Ngòi bút phóng khoáng  của La phong ten nghiêng về cảm tính, đậm tính nhân văn: Cừu cũng có suy nghĩ, nói năng và hành động như con người

  b. Hình tượng chó sói

→Tỏ thái độ xót thương thông cảm như với con người bất hạnh: "Thật cảm động…tốt bụng như thế "

=> Nghệ thuật so sánh, đối chiều, dẫn chứng cụ thể: Chó sói là bi kịch độc ác vừa là  hài kịch của sự ngu ngốc

III. Tổng kết:        

1. Nghệ thuật:

2. Nội dung:

* Ý nghĩa văn bản:Qua phép so sánh hình tượng chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La phông – ten với những dòng viết về hai con vật này của nhà khoa học Buy – phông, văn bản đã làm nổi bật đặc trưng của sáng tác nghệ thuật là yếu tố tưởng tượng và dấu ấn cá nhân của tác giả.

– GV giới thiệu ngắn gọn về La Phông Ten (1621 – 1695)

– GV gọi hs đọc nhanh bài ngụ ngôn qua bản dịch của Tú Mỡ, sgk trang 41, 42 phần đọc thêm.

– HS đọc tiếp chú thích (*) tr 40 để hiểu về tác giả văn bản:

– Gọi HS đọc và giải thích từ khó

– Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông Ten là nhan đề văn bản do người biện soạn sgk đặt.

– Theo em, vì sao có thể đặt cho văn bản cái tên ấy?

– Tên ấy nêu được nội dung chính của văn bản: bình luận về chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông ten.

– Nếu cần một nhan đề khác cho văn bản này thì em sẽ có những tên nào?

+ Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông ten và trong ghi chép của Buy-phông.

– Nhà thơ La Phông Ten và nhà khoa học Buy Phông nhìn nhận chó sói và cừu như thế nào?

– Chó sói và cừu trong cách nhìn của nhà khoa học và nhà thơ…

HS suy nghĩ trả lời.

I. Đọc- Tìm hiểu chung

1. Tác giả:

– H.Ten là một triết gia người Pháp thế kỉ XIX, tác giả công trình nghiên cứu văn học nổi tiếng: La Phông ten và thơ ngụ ngôn của ông.

– Văn bản “Chó sói và cừu non” được trích từ công trình ấy.

– Vì sao văn bản này gọi là văn bản nghị luận văn học ?

2. Văn bản

– Thể loại: nghị luận văn học

– Viết theo phương pháp lập luận

– Đối tượng nghị luận là tác phẩm văn học (ở đây là lời bàn về đặc điểm sáng tạo nghệ thuật của La Phông Ten qua hình tượng chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của ông)

– Hãy xác định bố cục của văn bản này

– Bố cục: 3 phần:

+ Phần thứ nhất: từ đầu đến “tốt bụng như thế”: Hình tượng cừu dưới ngòi bút của La Phông Ten và Buy Phông.

+ Còn lại: Hình tượng chó sói dưới ngòi bút của La Phông Ten và Buy phông.

2. Đọc hiểu đoạn 1:

– Dưới con mắt của nhà khoa học Buy phông, cừu là con vật như thế nào ?

– HS tái hiện qua những chi tiết trong văn bản, GV tổng kết lại.

HS suy nghĩ trả lời.

II. Đọc – hiểu chi tiết văn bản

1. Hình tượng cừu dưới ngòi bút của La Phông Ten và Buy phông

– Dưới mắt nhà khoa học Buy Phông: “Chúng thường tụ tập… làm theo”

– Từ đó, Buy Phông nêu bật đặc điểm nào của cừu ?

– Nhận xét của Buy Phông về cừu có đáng tin cậy không? Vì sao?

Đáng tin, vì Buy Phông đã dựa trên những hoạt động bản năng của cừu do trực tiếp quan sát được để nhận xét

– HS đọc bài thơ của La Phông ten, sau đó thảo luận câu hỏi 3 sgk

Þ Cừu  là con vật đần độn, sợ hãi, thụ động, không biết trốn tránh hiểm nguy.

– Trong con mắt của nhà thơ La Phông Ten:

– “Nhưng không chỉ có vậy… đã bú xong”.

– Để xây dựng hình ảnh con cừu trong thơ ngụ ngôn, LPT đã làm như thế nào?

+ Đặt chú cừu non bé bỏng vào hoàn cảnh đặc biệt: đối mặt với chú sói trên dòng suối.

+ Dựa vào nét tính cách đặc trưng của loài cừu: nhút nhát

HS suy nghĩ trả lời.

– Nhận xét về cách lựa chọn đối tượng của La Phông ten và cách khắc họa tính cách ?

+ Khắc họa tính cách qua: thái độ, ngôn từ, đặc điểm vốn có của loài cừu: hiền lành, nhút nhát, không hại ai.

Tìm chi tiết minh hoạ ?

+ Gặp chó sói, cừu gọi “bệ hạ”, xưng “kẻ hèn này”

+ Ra sức thanh minh cho mình chứng tỏ vô tội

– Không uống nước ở dòng suối

– Không nói xấu sói vì chưa ra đời

– Không có anh em.

Thế nhưng cừu vẫn bị chó sói tha vào rừng ăn thịt.

HS suy nghĩ trả lời.

– Qua cuộc đối thoại với chó sói, em cảm nhận được gì về cừu non?  Trong cái nhìn của La Phông ten, cừu cóp hải là con vật đần độn và sợ hãi không? Vì sao?

– ý thức là kẻ yếu nên hết sức nhún nhường tới mức nhút nhát.

– Nhờ đâu mà La Phông ten viết được như vậy?

– Nhờ trí tưởng tượng phóng khoáng và tình yêu thương loài vật. La phông ten đã động lòng thương cảm với bao nỗi buồn rầu và tốt bụng như thế…

HS suy nghĩ trả lời.

Þ Ngoài những đặc tính trên, cừu còn là con vật dịu dàng, tội nghiệp, đáng thương, tốt bụng, giàu tình cảm.Cừu có sợ sệt nhưng không đần độn. Khi bị sói gầm lên đe dọa ăn thịt, cừu không dám cãi lại vì oan ức mà chỉ một mực dịu dàng, rành mạch đáp lời sói, gọi là “bệ hạ”, nhẹ nhàng nhẫn nhục xin sói nguôi giận mà xét lại rằng mình là kẻ hèn, còn đang bú mẹ”. Không phải cừu không ý thức được tình huống bất tiện của mình mà thể hiện tình mẫn tử cao đẹp, là sự chịu đựng tự nguyện, sự hi sinh của cừu mẹ cho con bất chấp nguy hiểm.

3. Hình tượng chó sói trong cái nhìn của Buy Phông và La Phông ten

– Tóm tắt những ghi chép của Buy Phông về chó sói ? ở đây Buy phông đã nhìn thấy những đặc điểm nào của chó sói?

– Tình  cảm của ông đối với con vật này ra sao?

2. Hình tượng chó sói trong con mắt của nhà thơ và của nhà khoa học

a. Nhà khoa học

– “Thù ghét mọi sự kết bè kết bạn… tính hư hỏng”

– Nhận xét của Buy Phông về chó sói có đúng không? Vì sao?

+ Đúng, vì dựa trên sự quan sát những biểu hiện bản năng xấu của loài vật này.

HS suy nghĩ trả lời.

Þ Đó là những biểu hiện bản năng về thói quen và mọi sự xấu xí.

Þ Chó sói đơn giản là tên bạo chúa khát máu, đáng ghét… sống gây hại, chết vô dụng, bẩn thỉu, hôi hám, hư hỏng…

b. La Phông Ten

? Trong thơ La Phông ten, chó sói hiện ra như thế nào ?

+ Để xây dựng hình tượng chó sói, nhà thơ đã làm như thế nào ?

– Chó sói xuất hiện kiếm cớ gây sự với cừu non bên dòng suối.

– Làm đục nước nguồn trên (dù cừu uống nước nguồn dưới).

– Nói xấu ta ngăm ngoái (dù khi đó cừu còn chưa sinh)

– Anh của cừu nói xấu (dù cừu chỉ có một mình…)

– Chó sói đói meo, gầy giơ xương đi kiếm mồi. Gặp chú cừu non đang uống nước – muốn ăn thịt, nhưng giấu tâm địa kiếm cớ bắt tội trừng phạt cừu.

Þ Lời nói của sói thật vô lí. Đó là lời lẽ của kẻ gian ngoan, xảo trá, ỷ mạnh, bắt nạt kẻ yếu.

? La Phông ten dựa trên cơ sở nào để khắc hoạ tính cách của sói

– Dựa trên đặc tính săn mồi của sói: ăn tươi nuốt sống những con vật bé nhỏ yếu hơn mình (giống nhận xét của Buy Phông).

– Chó sói được nhân hóa dưới ngòi bút phóng khoáng của tác giả.

– Sói đáng ghét bởi nó gian giảo, hống hách, bắt nạt kẻ yếu, là một bạo chúa.

– Tính cách phức tạp: độc ác mà khổ sở, trộm cướp bất hạnh, vụng về, gã vô lại thường xuyên đói meo, bị ăn đòn, bị truy đuổi, đáng ghét và đáng thương.

Þ Tàn bạo và đáng thương.

? Tình cảm của La Phông ten đối với chúng ra sao?

HS suy nghĩ trả lời.

– Tình cảm của tác giả: vừa ghê sợ, vừa đáng theơng (đó là một tên trộm cướp, nhưng khốn khổ và bất hạnh).

– Cách cảm nhận chân thực và gợi cảm xúc, vừa ghê sợ, vừa thương cảm.

? Em nghĩ gì về cách cảm nhận này ?

? Trong hai cách nhìn nhận trên về loài vật, em thích cách nhìn nhận nào hơn? Vì sao?

HS tự bộc lộ

? Tác giả đã bình luận về 2 cách nhìn ấy như sau: “Nếu nhà bác học… nên hóa rồ”

? Em hiểu “đầu óc phóng khoáng” hơn của nhà thơ như thế nào?

? Nhà thơ đã thấy và hiểu về con sói khác với nhà bác học ở những điểm nào ?

HS suy nghĩ trả lời.

3. Sự sáng tạo của nhà nghệ sĩ

– “Đầu óc phóng khoáng”: suy nghĩ tưởng tượng không bị gò bó, khuôn phép theo định kiến.

– Nhà thơ đã thấy và hiểu con sói là một kẻ độc ác khổ sở, trộm cướp ngờ nghệch hóa rồ vì luôn bị đói khát.

? Từ đó em hiểu như thế nào về nhận định của tác giả: “nhưng một tính cách thì phức tạp?

– Tính cách phức tạp là tính cách không đơn giản một chiều, có nhiều biểu hiện khác nhau trong một tính cách.

? Em hiểu như thế nào về lời bình luận sau đây của tác giả:

– Buy phông dựng một vở kịch về sự độc ác?

– Nhà nghệ thuật thường cảm nhận và xây dựng những tính cách như thế trong tác phẩm. Điều này làm thành tính chân thực của sự phản ánh bằng nghệ thuật

? La Phông ten dựng hài kịch về sự ngu ngốc?

– Buy Phông nhìn thấy kẻ ác thú khát máu  trong con sói đã gieo họa cho những con vật yếu hèn để mọi người ghê tởm và sợ hãi loài vật này.

?Theo em, Buy Phông đã tả hai con vật bằng phương pháp nào nhằm mục đích gì?

– La Phông ten nhìn thấy ở con vật này những biểu hiện bề ngoài của dã thú, nhưng bên trong thì ngu ngốc tầm thường để người đọc ghe tởm nhưng không sợ hãi chúng.

? Còn La phông ten, nhà nghệ sĩ, ông cũng tả hai con vật ấy bằng phương pháp nào, nhằm mục đích gì khác ?

HS suy nghĩ trả lời.

* Tóm lại:

– Cùng viết về một đối tượng là chó sói và cừu, cách viết của nhà khoa học là nêu lên những đặc tính cơ bản một cách chính xác dựa trên quan sát, nghiên cứu, phân tích để khái quát những đặc tính cơ bản của từng loài vật, làm cho người đọc thấy rõ đặc trưng cơ bản của hai loài vật.

– Nhà nghệ sĩ dựa trên một số đặc tính cơ bản của loài vật, đồng thời nhân hóa loài vật như con người. Người nghệ sĩ tả với sự quan sát tinh tế, nhạy cảm trái tim, trí tưởng tượng phong phú. Mục đích là để xây dựng hình tượng nghệ thuật (cừu con đáng thương, chó sói độc ác, đáng ghét.

Þ Cùng viết về những đối tượng giống nhau mà hai cách viết hoàn toàn khác nhau, từ đó nêu bật đặc trưng sáng tác nghệ thuật.

? Từ cách viết của La phông ten, tác giả so sánh sự khác biệt giữa hai cách viết của Buy phông và La phông ten nhằm mục đích gì ?

HS suy nghĩ trả lời.

4. Nghệ thuật nghị luận của H.ten

– Phân tích, so sánh, đối chiếu hai cách nhìn khác nhau về cùng một đối tượng, chứng minh Þ Tác dụng: luận điểm được nổi bật, sáng tỏ, sống động, thuyết phục.

– Mạch nghị luận được triển khai theo trình tự: từng con vật hiện ra dưới ngòi bút của La phông ten của Buy phông, rồi của La Phông ten.

– Bố cục chặt chẽ. Theo phương pháp quy nạp, từ cụ thể đến khái quát, từ hiện tượng đến quy luật.

? Cách luận chứng của Ten trong văn bản là gì và như thế nào? Tác dụng?

? Mạch lập luận trong văn bản như thế nào ? Tác dụng.

III. Tổng kết: ghi nhớ sgk

– HS trả lời dựa vào phần ghi nhớ.

– Nhà nghệ thuật có cái nhìn về nhân vật phóng khoáng hơn nhà khoa học.

– Trong khi phản ánh nhân vật, nhà nghệ thuật thường bộc lộ thái độ qua cảm xúc.

– Nhân vật trong tác phẩm văn học thường là những tính cách phức tạp.

– Do đó, nghệ thuật có thể phán ánh đời sống một cách chân thực và xúc động.

? Ghi nhớ trong sgk giúp em hiểu gì về văn bản “chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông ten”?

? Qua phân tích bài văn này, em hiểu thêm đặc trưng nào của sáng tạo nghệ thuật.

– Quan sát và xúc cảm để có thể cảm nhận và miêu tả đối tượng như những tính cách phức tạp, nhằm đưa tới người đọc những hình tượng chân thực và xúc động.

? Từ đó em hiểu gì về lao động nghệ thuật của những nhà văn, nhà thơ như La Phông ten ?

– Lập luận dựa trên các luận cứ có sẵn trong văn bản, được so sánh đối chiếu.

? Em học tập được gì về nghệ thuật viết bình luận văn học của Hipôl&am

Leave a Comment Cancel reply

Comment

Name Email Website

Save my name, email, and website in this browser for the next time I comment.

More from this author

Previous

Giáo án bài ôn tập về phép cộng, phép trừ trong phạm vi 20 môn toán lớp 2 sách kết nối tri thức với cuộc sống

Next

Dàn ý cảm nhận về nhân vật Thị trong Vợ Nhặt

Close

×