Giáo án bài Ôn tập tác phẩm trữ tình soạn theo 5 bước

Kéo xuống để xem hoặc tải về! Tải file Tuần 17 Ngày soạn: Ngày dạy:   I.Mục tiêu cần đạt:         Tiết 65, 66 ÔN TẬP TÁC PHẨM TRỮ TÌNH   Kiến …

Kéo xuống để xem hoặc tải về!

Tuần 17 Ngày soạn: Ngày dạy:

 

I.Mục tiêu cần đạt:

 

 

 

 

Tiết 65, 66 ÔN TẬP TÁC PHẨM TRỮ TÌNH

 

  1. Kiến thức: Nắm được khái niệm trữ tình và một số đặc điểm nghệ thuật phổ biến của tác phẩm trữ tình, thơ trữ tình
  2. Kĩ năng: Rèn kĩ năng so sánh , hệ thống các tác phẩm trữ tình

 

  1. Thái độ: yêu thích các tác phẩm trữ tình

4.Năng lực, phẩm chất:

+ Phẩm chất: trung thực, tự tin, sống tự chủ, tự trọng

+ Năng lực: Tự học, giải quyết vấn đề, tư duy sáng tạo.ngôn ngữ , giao tiếp …

II.Chuẩn bị của giáo viên và học sinh

  1. Thầy: Bài soạn, tư liệu liên quan.
  2. Trò: Đọc kĩ các bài tập làm văn đã viết của mình, phát hiện lỗi sai và sửa

III.Các phương pháp và kĩ thuật dạy học:

  • PPDH: dạy học nhóm, dạy học hợp đồng
  • KTDH: đặt câu hỏi, động não,viết tích cực…

IV.Tổ chức các hoạt động học tập

  1. Hoạt động khởi động

*GV ổn định tổ chức

  • Kiểm tra bài cũ ( trong quá trình ôn tập)
  • Tổ chức khởi động: Em thích bài thơ trữ tình nào? Vì sao? Kĩ thuật động não gọi nhiều hs trả lời     đưa ra nhiều đáp án.

2.Hoạt động luyện tập

Hoạt động của thầy và trò

Nội dung cần đạt

HĐ: Luyện tập

  • Phương pháp dạy học hợp đồng, giải quyết vấn đề .
  • Kĩ thuật: Thuyết trình tích cực , đặt câu hỏi , hỏi và trả lời hs , đọc tích cực, viết tích cực.
  • Năng lực: tự học, tự giải quyết vấn đề, tự đánh giá, tự nhận thức.

GV sử dụng kĩ thuật thuyết trình tích cực và cho hs thanh lí hợp đồng.

Luyện tập

 

 

 

 

 

 

 

Câu 1 (SGK/180)

 

Tác phẩm

Tác giả

 

– Cảm nghĩ trong đêm

thanh tĩnh

Lí Bạch

–   Phò   giá   về   kinh

(Tụng giá hoàn kinh sư)

Trần     Quang Khải

– Tiếng gà trưa

Xuân Quỳnh

– Cảnh khuya

Hồ Chí Minh

– Ngẫu nhiên viết nhân

buổi mới về quê

Hạ Tri Trương

– Bạn đến chơi nhà

Nguyễn

Khuyến

– Buổi chiều đứng ở

Trần       Nhân

 

 

 

phủ    Thiên    Trường

trông ra

Tông

 

– Bài ca nhà tranh bị

gió thu phá

Đỗ Phủ

 

  • Hạ Tri Trương viết bài thơ "Hồi hương ngẫu thư" nhân lần về thăm quê năm 744, khi ông đã 86 tuổi và đã xa quê hơn nửa thế kỉ
  • Khi đã cáo quan về ở ẩn

 

Câu 2 (SGK/180)

Tác phẩm    Nội dung tư tưởng, tình

cảm được biểu hiện Bài ca nhà  Tinh  thần  nhân  đạo                    và tranh bị gió        lòng vị tha cao cả

thu phá

Qua     Đèo   Nỗi nhớ thương quá khứ Ngang          đi đôi với nỗi buồn đơn lẻ

thầm lặng giữa núi đèo hoang sơ

Ngẫu nhiên Tình cảm QH chân thành viết nhân pha chút xót xa lúc mới trở buổi mới về quê

về quê

Sông     núi   ý thức độc lập tự chủ và nước Nam    quyết tâm tiêu diệt địch Tiếng     gà   Tình cảm gia đình, QH trưa              qua những kỉ niệm đẹp của

tuổi thơ

Bài ca Côn  Nhân cách thanh cao và sự Sơn          giao   hòa   tuyệt  đối                    với

thiên nhiên

Cảm nghĩ Tình cảm QH  sâu  nặng  trong đêm trong khoảnh khắc  đêm thanh tĩnh vắng

Cảnh            Tình yêu thiên nhiên, lòng khuya   yêu nước sâu nặng và

phong thái ung dung, lạc quan

 

Câu 3 (SGK/181)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Hoạt động cặp đôi 2p

Chỉ ra đặc điểm của tác phẩm  trữ tình?

Đại diện trình bày , cặp khác nhận xét bổ sung.

Gv nhận xét hoạt động và chốt kiến thức.

 

 

 

Hoạt động cá nhân 2p Làm bài 1

 

 

 

 

 

 

 

Hoạt động cặp đôi 3p làm bài tập 2,3

 

Tác phẩm

Thể thơ

 

Sau phút chia li

Song thất lục bát

Qua đèo Ngang

Bát cú Đương luật

Bài ca Côn Sơn

Lục bát (Bản dịch)

Tiếng gà trưa

Các thể thơ khác…

Tĩnh dạ tứ

Tuyệt   cú   Đường

luật (Ngũ ngôn tứ tuyệt)

Sông    núi     nước

Nam

Tuyệt   cú   Đường

luật (Thất ngôn tứ tuyệt)

Câu 4 (SGK/181)

Những ý kiến không chính xác: a, e, i, k Câu 5 (SGK/182)

Điền vào chỗ trống các từ lần lượt là:

  1. tập thể và truyền miệng
  2. Lục bát
  3. so sánh, ẩn dụ, nhân hóa, điệp ngữ, đối, cường điệu, nói giảm nói tránh, câu hỏi tu từ, chơi chữ…..

 

 

 

 

 

 

è Ghi nhớ SGK/ 182 Tiết 2

* Bài tập 1 (SGK/192)

  • Nội dung trữ tình: là tấm lòng lo nước, thương dân luôn thường trực, luôn cánh cánh trong lòng ( suốt ngày, đêm, đêm ngày)

-> Khác hẳn với NT thảnh thơi trong « Côn sơn Ca »

  • Hình thức thể hiện: ở cả hai câu:

+ Câu thơ T1: BC trực tiếp

+ câu thơ T2: BC gián tiếp thông qua lối nói ẩn dụ, tô đậm thêm tình cảm được thể hiện trong câu thứ nhất

 

 

Đại diện các cặp trình bày, các khác nhận xét, bổ sung

Gv nhận xét, chốt kiến thức.

 

*Bài tập 2 (SGK/192)

 

 

 

 

 

* Câu 3 (SGK/193)

  • Giống nhau :

+ Cảnh được MT có trăng, thuyền, sông nước trong đêm khuya

+ Thể hiện được sự tinh tế trong cảm nhận cảnh thiên nhiên

  • Khác nhau :

 

 

 

 

 

Hoạt động cá nhân2p Làm bài 4

 

 

 

* Bài tập 4 (SGK/ 193)

– Những câu đúng: b, c, e

  1.  

Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh

Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới

về quê

  • Tình huống: ở xa quê trong 1 đêm trăng sáng

 

  • Các thể hiện tình cảm: biểu cảm trực tiếp và gián, một cách nhẹ

nhàng sâu lắng

  • Tình huống: Lúc mới đặt chân về quê

 

  • Cách thể hiện tình cảm: gián tiếp, đượm màu sắc hóm hỉnh mà ngâm ngùi.

 

 

Đêm đỗ thuyền ở Phong Kiều

Rằm tháng giêng

Cảnh vật được

miêu tả

– Cảnh vật yên tĩnh và u tối (trăng tà, quạ

kêu, sương đầy trời…)

– Tràn đầy sáng, dào dạt sức xuân, ngồn ngộn sức sống

Tình cảm được thể hiện

– nỗi buồn xa xứ, thao thức không ngủ

  • Niềm vui, hạnh phúc, sự hứng khởi, là phong thái ung dung, tinh thần lạc quan cách mạng của người chiến sĩ cách mạng vừa hoàn thành công việc trọng đại đối với cách mạng.
  • Là sự ung dung, thanh thản, lạc quan tràn đầy một niềm tin phơi phới.

 

Hoạt động vận dụng:

 

Kĩ thuật viết nói tích cực…

 

-Viết đoạn văn 5 câu cảm nhận tác phẩm trữ tình mà em thích ?(2p)

Hoặc viết 3 điều em biết và 3 điều em cần biết , chưa biết về các tác phẩm trữ tình Lên nói trước lớp

5.Hoạt động tìm tòi mở rộng:

  • Tìm trên mạng các tác phẩm trữ tình của Hồ Chí Minh.
  • Ôn tập các tác phẩm trữ tình đã học
  • Chuẩn bị bài mới: Ôn tập phần Tiếng Việt

GV cho kí hợp đồng

  1. Vẽ sơ đồ tư duycâu 1 phần từ phức, đại từ, trong sgk/183?
  2. Lập bảng so sánh quan hệ từ với danh từ, động từ, tính từ về ý nghĩa và chức năng?
  3. Giải nghĩa các yếu tố Hán Việt trong bài tập 3 sgk/184

+ Nhóm trưởng các nhóm kí vào biên bản hợp đồng .

 

GIÁO ÁN CHUẨN KIẾN THỨC MẪU 2 CỘT

Ngày soạn:

Ngày dạy:

 

            Tiết 67             ÔN TẬP TÁC PHẨM TRỮ TÌNH.

           

            1. Mục tiêu:

            Giúp HS.

            a. Kiến thức:

            – Bước đầu nắm được khái niệm trữ tình và 1 số NT phổ biến của TP trữ tình, thơ trữ tình.

            b. Kĩ năng:

            – Rèn kĩ năng đọc, cảm nhận TP trữ tình đã học.

            c. Thái độ:

            – Giáo dục lòng yêu thích thơ cho HS.

2. Chuẩn bị:

a.GV: SGK + Giáo án + Bảng phụ + VBT

b.HS: Xem lại kiến thức văn biểu cảm, dụng cụ kiểm tra.

3. Phương pháp dạy học:

Phương pháp đọc tái tạo.

4. Tiến trình:

4.1. Ổn định tổ chức: 

4.2. Kiểm tra bài cũ:

            GV treo bảng phụ.

            * Dòng nào sau đây nêu đúng vẻ đẹp của mùa xuân miền Bắc? (2đ)

            A. Tười tắn và sôi động.

            B. Lạnh lẻo và u buồn.

            C. Không gian trong sáng và ấm áp.

            (D). Thiên nhiên se lạnh nhưng lòng người ấp áp tình thương.

            * Nói lên cám xúc của em về mùa xuân sau khi học bài Mùa xuân của tôi? (8đ)

            – HS đáp ứng yêu cầu của GV.

            4.3. Giảng bài mới:

            Giới thiệu bài.

            Tiết này chúng ta sẽ đi vào Ôn tập tác phẩm trữ tình.

            Hoạt động của GV và HS.                                             *Hoạt động 1

GV treo bảng phụ, ghi tên TP đã học.

HS ghi tên TG của các TP đó.              

HS lên bảng làm.                                             

GV nhận xét, sửa chữa.                                                                                                            

                                                                                                *Hoạt động 2:

             GV treo bảng phụ, ghi tên từng TP và ND tư tưởng, tình cảm của từng TP.                     

            Gọi HS sắp xếp lại để tên TP khớp với ND tư tưởng, tình cảm được biểu hiện.

            *Hoạt động 3: Xác định thể thơ từng TP.                        GV treo bảng phụ, ghi tên TP

            Gọi HS sắp xếp lại để tên TP khớp với thể thơ.                                                                          

            *Hoạt động 4: Hướng dẫn HS trả lời câu hỏi SGK.            Đọc các câu hỏi SGK, ý kiến SGK.                                * Tìm những ý kiến mà em cho là không chính xác.           
            *Hoạt động 5: Hướng dẫn điền đúng vào các chỗ 
trống.

            GV treo bảng phụ, ghi các câu SGK.

            * Điền vào chỗ trống những câu trên?

             HS điền, GV nhận xét  

           

          * Thế nào là TP trữ tình, ca dao trữ tình?

            HS trả lời, GV nhận xét, chốt ý.

Gọi HS đọc ghi nhớ SGk/182.

ND bài học.

I. Tên TG – TP đã học:

– Cảm nghĩ… Lí Bạch.
– Phò giá… Trần Quang Khải.

– Tiếng gà… Xuân Huỳnh.

– Cảnh khuya. HCM.

– Ngẫu nhiên… Hạ Tri Chương.

– Buổi chiều… Nguyễn Khuyến.

– Bài ca… Đỗ Phủ.

II. ND từng TP:

a. 4                   d. 6  h. 3.

b. 5                  e. 8  i. 2.

e. 7                   g. 1
 

III. Thể thơ từng TP:

a. 3                   d. 5

b. 4                  e. 5

c. 1                   g. 2

IV. Trả lời câu hỏi SGK:

 

– Chính xác: b, c, d, g, h.

– Không chính xác: a, e, i, k.

V. Điền đúng vào các chỗ trống:

 

 

a. tập thể – truyền miệng.

b. lục bát.

c. ẩn dụ, so sánh, tượng trưng.

 

 

* Ghi nhớ SGK/182

            4.4. Củng cố và luyện tập:

            GV treo bảng phụ.

            * TP trữ tình là:

            A. Những VB viết bằng thơ.

            B. Những TP kể lại 1 câu chuyện cảm động.

            C. Thơ và tuỳ bút.

            (D). Những VB thể hiện tình cảm, cảm xúc của TG.

            4.5. Hướng dẫn HS tự học ở nhà:

            Học bài.

            Làm bài vào VBT.

            Chuẩn bị bài “Ôn tập TP trữ tình (tt)”: Làm các BT SGK.

………………………………………………………………………………………………………………………………………..

Ngày soạn:

Ngày dạy:

           

Tiết 68                         ÔN TẬP TÁC PHẨM TRỮ TÌNH. (tt)

           

            1.Mục tiêu:Giống tiết 1

            2.Chuẩn bị:

            3.Phương pháp dạy học:

            4.Tiến trình:   

            4.1. Ổn định tổ chức:

            4.2. Kiểm tra bài cũ:

            GV treo bảng phụ.

* Thế nào là TP trữ tình? (2đ)

            A. Những VB viết bằng thơ.     

            B. Những TP kể lại 1 câu chuyện cảm động.

            C. Thơ và tuỳ bút.

            (D). Những VB thể hiện tình cảm, cảm xúc của TG.

            * Làm BT2, VBT? (8đ)

            HS đáp ứng yêu cầu của GV.

            4.3. Giảng bài mới:

            Giới thiệu bài.

            Tiết này chúng ta sẽ tiếptục Ôn tập tác phẩm trữ tình tiếp theo.

            Hoạt động của GV và HS.                                             *Hoạt động 1:

           Hướng dẫn HS làm BT1.

            GV treo bảng phụ, ghi 2 câu thơ SGK.

            * Nói rõ ND trữ tình và hình thức thể hiện của những câu thơ đó?                                                                  HS làm bài tập 

            *Hoạt động 2:

        Hướng dẫn HS làm BT2.

      * So sánh tình huống thể hiện tình yêu quê hương
và cách thể hiện tình cảm đó qua 2 bài Cảm nghĩ… và
Ngẫu nhiên… ?                                                            HS làm, GV nhận xét.

           

            *Hoạt động 3:

        Hướng dẫn HS làm BT3.  

     – Gọi HS đọc 2 bài thơ Đêm đỗ thuyền… và Rằm
tháng giêng.

            * So sánh 2 bài thơ đó về 2 vấn đề: Cảnh vật được miêu tả và tình cảm được thể hiện?                                       

                                                                                                 

 

          *Hoạt động 4:

              Hướng dẫn HS làm BT4.         

            GV treo bảng phụ, ghi BT4.                                          * Lưa chọn những câu em cho là đúng?             HS trả lời.

GV nhận xét, sửa chữa.

ND bài học.

BT1: VBT.

 

– ND: tấm lòng ưu ái lo cho nước, thương yêu dân của TG.
– NT: miêu tả, tự sự, ẩn dụ.

BT2: VBT.

– Tình yêu quê hương thể hiện:

+ Cảm nghĩ… : ở xa xứ trông trăng nhớ quêà Biểu hiện trực tiếp.

+ Ngẫu nhiên… : Thái độ đau xót ngậm nguồi kín đáo trướng những thay đổi của quê nhàà Biểu hiện  gián tiếp.

BT3: VBT.

 

– Cảnh vật: có yếu tố giống nhau (đêm khua, trăng, thuyền… ), màu sắc khác nhau, 1 bên yên tĩnh, 1 bên sống động.
– Tình cảm: 1 bên là nỗi buồn xa xứ, 1 bên là người chiến sĩ vừa hoàn thành vông việc đối với sự nghiệp CM.

BT4: VBT.

– Câu đúng: b, c, e.

 

 

        4.4. Củng cố và luyện tập:

            GV treo bảng phụ.

            * Nhận xét nào sau đây không đúng về TP trữ tình?

            (A). TP trữ tình chỉ dùng lối bày tỏ trực tiếp tình cảm, cảm xúc.

            B. Ngôn ngữ trong TP trữ tình giàu hình ảnh, giàu sức gợi cảm.

            C. Trong TP trữ tình có sự xuất hiện của nhân vật trữ tình TG.

            D. Trong TP trữ tình có thể có yếu tố tự sự và miêu tả.

            4.5. Hướng dẫn HS tự học ở nhà:

            Học bài.

            Làm BT vào VBT.

            Chuẩn bị thi HK I: Ôn lại các VB đã học.

 

Leave a Comment