Kéo xuống để xem hoặc tải về!
12 Sự suy yếu của nhà nước phong kiến tập quyền (thế kỉ XVI – XVIII) (tiếp theo)
II. CÁC CUỘC CHIẾN TRANH NAM – BẮC TRIỀU VÀ TRỊNH – NGUYỄN
I: MỤC TIÊU
1. Kiến thức:
– Biết được nguyên nhân, diễn biến, hậu quả của các cuộc chiến tranh Nam-Bắc triều và Trịnh- Nguyễn
2. Năng lực:
– Tự học, thực hành với đồ dùng trực quan, phát hiện và giải quyết vấn đề, hợp tác.
– Đánh giá đúng nguyên nhân sự suy yếu của triều đình phong kiến Lê.
– Xác định các vị trí địa danh và trình bày diễn biến của các sự kiện lịch sử trên bản đồ
3. Phẩm chất:
– Yêu nước có ý thức bảo vệ sự đoàn kết, thống nhất đất nước, chống mọi âm mưu chia cắt lãnh thổ.
IV. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Chuẩn bị của giáo viên
– Giáo án word và Powerpoint.
– Bản đồ Việt Nam
2. Chuẩn bị của học sinh
– Đọc trước sách giáo khoa và hoàn thành các nhiệm vụ được giao.
– Sưu tầm tư liệu về cuộc chiến tranh Nam – Bắc triều và Trịnh – Nguyễn.
V. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a, Mục tiêu: Giúp học sinh nắm được các nội dung cơ bản bước đầu của bài học cần đạt được đó là nắm được những nét chính về sự suy yếu của nhà nước phong kiến tập quyền, đưa học sinh vào tìm hiểu nội dung bài học, tạo tâm thế cho học sinh đi vào tìm hiểu bài mới.
b.Nội dung hoạt động: HS dưới sự hướng dẫn của GV trả lời các câu hỏi theo yêu cầu của giáo viên
c) Sản phẩm học tập: cuộc chiến tranh Nam – Bắc triều và Trịnh – Nguyễn
d) Cách thức tiến hành hoạt động:
GV đặt câu hỏi: Sự suy yếu của triều đình nhà Lê đã dẫn đến hậu quả gì?
– Dự kiến sản phẩm: cuộc chiến tranh Nam – Bắc triều và Trịnh – Nguyễn
Trên cơ sở ý kiến GV dẫn dắt vào bài hoặc GV nhận xét và vào bài mới: Nguyên nhân sâu xã của cuộc chiến tranh Nam-Bắc triều và Trịnh – Nguyễn phân tranh là sự suy yếu của nhà nước phong kiến tập quyền, cụ thể là triều đình nhà Lê từ đầu TK XV. Vậy các cuộc chiến tranh đó đã để lại hậu quả gì, chúng ta cùng tìm hiểu nội dung bài học hôm nay.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
1. Hoạt động 1: 1. Chiến tranh Nam – Bắc triều (15p)
a) Mục tiêu: nhận biết và ghi nhớ nguyên nhân, diễn biến, hậu quả của cuộc chiến tranh Nam – bắc triều
b) Nội dung hoạt động: Nghiên cứu sách giáo khoa quan sát tranh ảnh, lược đồ suy nghĩ cá nhân trả lời các câu hỏi của giáo viên
c) Sản phẩm học tập: Trả lời được hoàn cảnh ra đời của nhà nước văn Lang:
d) Cách thức tiến hành hoạt động
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Dự kiến sản phẩm
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ:
– Yêu cầu hs đọc mục I SGK và trả lời câu hỏi
Trình bày nguyên nhân, diễn biến và hậu quả của cuộc chiến tranh Nam -Bắc triều
Bước 2: HS đọc SGK và thực hiện yêu cầu. GV khuyến khích học sinh hợp tác với nhau khi thực khi thực hiện nhiệm vụ học tập, GV theo dõi, hỗ trợ HS làm việc những bằng hệ thống câu hỏi gợi mở:
?Sự suy yếu của triều đình nhà Lê được biểu hiện như thế nào? (Tranh chấp phe phái)
?Trước tình hình đó Mạc Đăng Dung đã làm gì? (Lập ra Nam triều.)
* Trực quan bản đồ Việt nam +GV chỉ vị trí trên bản đồ.
? Qua đó em nào có thể nói lại nguyên nhân hình thành Ban-Bắc triều?
?Sau khi thành lập 2 tập đoàn pk này đã làm gì?
Gv trình bày sơ lược diễn biến.
?Hậu quả của cuộc chiến tranh Nam-Bắc triều?
Hs đọc SGK
Gv phân tích thêm về hậu quả của cuộc chiến tranh Nam – Bắc triều để lại.
?Với hậu quả đó e có nhận xét gì về tính chất của cuộc chiến tranh?
Bước 3. Báo cáo kết quả hoạt động
– Hs trình bày kết quả.
Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
HS phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả của hs.
GV bổ sung phần phân tích nhận xét, đánh giá, kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh. Chính xác hóa các kiến thức đã hình thành
*Nguyên nhân:
– Mạc Đăng Dung vốn là võ quan, đã tiêu diệt các thế lực đối lập, thâu tóm mọi quyền hành, quyền như tể tướng
– Năm 1527, Mạc Đăng Dung cướp ngôi nhà Lê, lập nên nhà Mạc (Bắc triều).
* Diễn biến
– 1533, Nguyễn Kim, võ quan nhà Lê, chạy vào Thanh Hoá, đưa một người thuộc dòng dõi nhà Lê lên làm vua. (Nam triều)
– Hai tập đoàn đánh nhau liên miên ,Kéo dài hơn 50 năm.
– 1592, Nam triều chiếm Thăng Long, chiến tranh kết thúc.
* Hậu quả:
Nhân dân đói khổ ly tán, đất nước bị chia cắt.
Chiến tranh phi nghĩa.( chiến tranh phong kiến )
Là một cuộc nội chiến
2. Hoạt động 2: 2. Chiến tranh Trịnh – Nguyễn và sự chia cắt Đàng Trong – Đàng Ngoài. (15p)
a) Mục tiêu: nhận biết và ghi nhớ nguyên nhân, diễn biến cuộc chiến tranh Trịnh – Nguyễn và sự chia cắt Đàng Trong – Đàng Ngoài.
b) Nội dung hoạt động: Nghiên cứu sách giáo khoa quan sát tranh ảnh, lược đồ suy nghĩ cá nhân trả lời các câu hỏi của giáo viên
c) Sản phẩm học tập: Trả lời được hoàn cảnh ra đời của nhà nước văn Lang:
d) Cách thức tiến hành hoạt động
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Dự kiến sản phẩm
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ:
– Yêu cầu hs đọc mục I SGK và trả lời câu hỏi
Trình bày nguyên nhân, diễn biến chiến tranh Nam – Bắc triều và sự chia cắt Đàng Trong – Đàng Ngoài.
Bước 2: HS đọc SGK và thực hiện yêu cầu. GV khuyến khích học sinh hợp tác với nhau khi thực khi thực hiện nhiệm vụ học tập, GV theo dõi, hỗ trợ HS làm việc những bằng hệ thống câu hỏi gợi mở:
? Sau khi chiến tranh kết thúc với phần thắng thuộc về Nam triều (Nguyễn Kim), tình hình nước ta có gì thay đổi?
Gv trình bày: Trịnh Kiểm giết Nguyễn Kim và con cả của ông là Nguyễn Uông -> Nắm quyền
?Trước tình hình đó Nguyễn Hoàng đã làm gì? Vì sao?
– Con thứ của Nguyễn Kim
– lo sợ bị giết
Trực quan bản đồ hành chính Việt Nam
-> Với mâu thuẩn đó thì giữa họ Trịnh và họ Nguyễn đã bùng nổ chiến tranh.
? Hậu quả của chiến tranh?
Hs đọc SGk phần in nghiêng để trả lời
?Tính chất của cuộc chiến tranh – Là cuộc chiến tranh phi nghĩa.
?Em có nhận xét gì về tình hình chính trị – xã hội nước ta ở TK XVI – XVII?
Tình trạng chia cắt kéo dài, gây bao đau thương cho dân tộc và tổn hại cho sự phát triển của đất nước.
– Đàng Ngoài do vua Lê chúa Trịnh nắm giữ – Đàng Trong do họ Nguyễn cai quản.
Bước 3. Báo cáo kết quả hoạt động
– Hs trình bày kết quả.
Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
HS phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả của hs.
GV bổ sung phần phân tích nhận xét, đánh giá, kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh. Chính xác hóa các kiến thức đã hình thành
*Nguyên nhân
– 1545, Trịnh Kiểm nắm toàn bộ binh quyền.
– Nguyễn Hoàng xin vào trấn thủ Thuận Hóa – Quảng Nam -> Hình thành thế lực họ Nguyễn.
*Diễn biến:
– Đầu thế kỉ XVII , Cuộc chiến tranh Trịnh – Nguyễn bùng nổ
– Chiến tranh diễn ra (1627-1672) đã 7 lần đánh nhau, chiến trường chính là Quảng Bình – Hà Tĩnh
– Cuối cùng lấy sông Gianh (Quảng Bình) làm ranh giới chia cắt đất nước.
– Hậu quả: Chia cắt đất nước thành Đàng Trong- Đàng Ngoài.
Nhân dân đói khổ ly tán.
– Ngăn cản sự phát triển kinh tế chung.
– Làm thế và lực đất nước suy yếu
C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
a) Mục tiêu: Nhằm củng cố, hệ thống hóa, hoàn thiện kiến thức mới mà HS đã được lĩnh hội ở hoạt động hình thành kiến thức về các cuộc chiến tranh Nam – Bắc triều và Trịnh – Nguyễn.
b) Nội dung hoạt động: GV giao nhiệm vụ cho HS và chủ yếu cho làm việc cá nhân trả lời các câu hỏi. Trong quá trình làm việc HS có thể trao đổi với bạn hoặc thầy, cô giáo.
c) Sản phẩm học tập: trả lời câu hỏi thể hiện đầy đủ nội dung bài học;
d) Cách thức tiến hành hoạt động
GV giao nhiệm vụ cho HS và chủ yếu cho làm việc cá nhân, trả lời các câu hỏi trắc nghiệm. Trong quá trình làm việc HS có thể trao đổi với bạn hoặc thầy, cô giáo.
GV dùng hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan, tự luận và yêu cầu học sinh chọn đáp án đúng trả lời trên bảng con (trắc nghiệm).
Câu 1: Năm 1527 đã diễn ra sự kiện quan trọng gì trong lịch sử Việt Nam?
A. Chiến tranh Trịnh – Nguyễn kết thúc.
B. Chính quyền Đàng Ngoài được thành lập.
C. Chính quyền Đàng Trong được thành lập.
D. Mạc Đăng Dung lập ra triều Mạc.
Câu 2: "Khôn ngoan qua được Thanh Hà
Dẫu rằng có cánh khó qua Lũy Thầy"
Hai câu thơ trên cho thấy vai trò gì của Lũy Thầy trong lịch sử nước ta từ TK XVII – XVIII?
A. Là ranh giới chia cắt đất nước. B. Là dãy núi cao nhất Thanh Hà.
C. Là vùng đất quan trọng của Đàng Trong.
D. Là nguyên nhân gây chia cắt lâu dài đất nước.
Câu 3: Chiến trường chính chiến tranh Nam – Bắc triều diễn ra ở đâu?
A. Từ Thanh Hóa ra Bắc. B. Từ Nghệ An ra Bắc.
C. Từ Thuận Hóa ra Bắc. D. Từ Quảng Bình ra Bắc.
Câu 4: Các cuộc chiến tranh Nam – Bắc triều và Trịnh – Nguyễn đã để lại cho nhân dân hậu quả gì?
A. Nhân dân đói khổ, đất nước bị chia cắt làm hai.
B. Tình hình xã hội không ổn định. C. Cuộc sống nhân dân có nhiều cải thiện.
D. Kinh tế 2 miền bị tàn phá nặng nề.
D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
a) Mục tiêu: Vận dụng kiến thức mới mà HS đã được lĩnh hội để giải quyết những vấn đề mới trong học tập.
b) Nội dung hoạt động: GV tổ chức cho HS thảo luận nhóm hoàn thành bài tập
c) Sản phẩm học tập: bài tập nhóm
d) Cách thức tiến hành hoạt động
? nhận xét gì về tính chất của cuộc chiến tranh Nam – Bắc triều và Trịnh Nguyễn?
– Thời gian: 5 phút.
– Dự kiến sản phẩm
HS trả lời.
– GV giao nhiệm vụ cho HS
+ Học bài cũ, soạn mục I bài 23: Kinh tế – văn hóa TK XVI – XVIII và trả lời câu hỏi cuối SGK
– Cho biết tình kinh kế nông nghiệp ở đằng trong, đằng ngoài có bước biến chuyển như thế nào.
– Sự khác nhau giữa kinh tế nông nghiệp và kinh tế hàng hoá ở 2 miền đất nước, nguyên nhân của sự khác nhau đó.
