Kéo xuống để xem hoặc tải về!
64
THỰC HÀNH
NHẬN BIẾT ÁNH SÁNG ĐƠN SẮC VÀ ÁNH SÁNG KHÔNG ĐƠN SẮC
I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức:
– Trả lời được các câu hỏi: Thế nào là 1 ánh sáng đơn sắc và thế nào là ánh sáng không đơn sắc?
– Biết cách dùng đĩa CD để nhận biết ánh sáng đơn sắc và ánh sáng không đơn sắc.
2. Kỹ năng:
– Rèn được kĩ năng thiết kế kế hoạch tiến hành thí nghiệm để phân biệt được ánh sáng đơn sắc và ánh sáng không đơn sắc.
3. Thái độ:
– Cẩn thận, tỉ mỉ, yêu thích bộ môn.
– Có sự tương tác, hợp tác giữa các thành viên trong nhóm.
4. Năng lực:
– Năng lực tự học: đọc tài liệu, ghi chép cá nhân.
– Năng lực nêu và giải quyết vấn đề.
– Năng lực hợp tác nhóm: Thảo luận và phản biện.
– Năng lực trình bày và trao đổi thông tin trước lớp.
II. CHUẨN BỊ:
1. Chuẩn bị của giáo viên:
– Kế hoạch bài học.
– Học liệu: Đồ dùng dạy học:
– 1 đèn phát ánh sáng trắng.
+ 1 tấm lọc màu đỏ, vàng, lục, lam.
+ 1 dĩa CD. + 1 bút laze. + Hộp cát tông che tối.
2. Chuẩn bị của học sinh:
Nội dung kiến thức học sinh chuẩn bị trước ở nhà:
Mỗi HS chuẩn bị báo cáo thực hành.
III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
1. Mô tả phương pháp và kĩ thuật thực hiện các chuỗi hoạt động trong bài học:
Tên hoạt động Phương pháp thực hiện Kĩ thuật dạy học
A. Hoạt động khởi động – Dạy học nghiên cứu tình huống.
– Dạy học hợp tác. – Kĩ thuật đặt câu hỏi
– Kĩ thuật học tập hợp tác
….
B. Hoạt động hình thành kiến thức
C. Hoạt động hình thành kỹ năng – Dạy học nêu vấn đề và giải quyết vấn đề.
– Dạy học theo nhóm. – Kĩ thuật đặt câu hỏi
– Kĩ thuật học tập hợp tác
D. Hoạt động vận dụng – Dạy học nêu vấn đề và giải quyết vấn đề. – Kĩ thuật đặt câu hỏi
….
E. Hoạt động tìm tòi, mở rộng – Dạy học nêu vấn đề và giải quyết vấn đề. – Kĩ thuật đặt câu hỏi
……
2. Tổ chức các hoạt động
Tiến trình hoạt động
Hoạt động của GV và học sinh Nội dung
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (10 phút)
1. Mục tiêu:
Tạo hứng thú cho HS trong học tập, tạo sự tò mò cần thiết của tiết học.
Tổ chức tình huống học tập.
2. Phương pháp thực hiện:
– Hoạt động cá nhân, chung cả lớp.
3. Sản phẩm hoạt động
+ HS báo cáo việc chuẩn bị BCTH.
+ HS trả lời 1 số câu hỏi liên quan.
4. Phương án kiểm tra, đánh giá.
– Học sinh đánh giá.
– Giáo viên đánh giá.
5. Tiến trình hoạt động:
*Chuyển giao nhiệm vụ
-> Xuất phát từ tình huống có vấn đề:
– Giáo viên yêu cầu:
+ Để BCTH đã chuẩn bị ở nhà lên bàn để kiểm tra.
+ Yêu cầu 2 HS lên bảng thực hiện yêu cầu: làm bài 56.1; 56.2 SBT và bài 56.3 và 56.4 SBT.
– Học sinh tiếp nhận:
*Thực hiện nhiệm vụ
– Học sinh: làm việc cá nhân để trả lời yêu cầu của GV.
– Giáo viên: theo dõi câu trả lời của HS để giúp đỡ khi cần.
– Dự kiến sản phẩm:
*Báo cáo kết quả: HS trình bày trước lớp.
*Đánh giá kết quả:
– Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá:
– Giáo viên nhận xét, đánh giá:
->Giáo viên gieo vấn đề cần tìm hiểu trong bài học:
->Giáo viên nêu mục tiêu bài học: Khi phân tích ánh sáng trắng ta thu được các ánh sáng màu. Vậy có thể phân tích được ánh sáng màu hay không? -> Bài học hôm nay.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
C. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KỸ NĂNG (27 phút)
1. Mục tiêu:
– Trả lời được các câu hỏi: Thế nào là 1 ánh sáng đơn sắc và thế nào là ánh sáng không đơn sắc?
– Biết tiến hành thí nghiệm để phân biệt được ánh sáng đơn sắc và ánh sáng không đơn sắc.
– Biết cách dùng đĩa CD để nhận biết ánh sáng đơn sắc và ánh sáng không đơn sắc.
2. Phương thức thực hiện:
– Hoạt động cá nhân, cặp đôi: BTNB, Nghiên cứu tài liệu, SGK.
– Hoạt động chung cả lớp.
3. Sản phẩm hoạt động:
– Phiếu học tập cá nhân: BCTH.
– Phiếu học tập của nhóm: BCTH.
4. Phương án kiểm tra, đánh giá:
– Học sinh tự đánh giá.
– Học sinh đánh giá lẫn nhau.
– Giáo viên đánh giá.
5. Tiến trình hoạt động
*Chuyển giao nhiệm vụ:
– Giáo viên yêu cầu nêu:
+ Yêu cầu HS đọc thông tin SGK tìm hiểu ánh sáng đơn sắc và ánh sáng không đơn sắc.
+ Thế nào là ánh sáng đơn sắc và ánh sáng không đơn sắc?
+ Có thể phân tích được ánh sáng màu hay không?
+ Yêu cầu HS nêu cách nhận biết ánh sáng đơn sắc hay không đơn sắc bằng đĩa CD.
+ Nêu các nguồn phát ra ánh sáng màu?
Trong các nguồn phát ra ánh sáng màu, có nguồn nào phát ra ánh sáng không đơn sắc không?
+ Yêu cầu HS tìm hiểu:
+ Dụng cụ thí nghiệm cần thiết?
+ Yêu cầu HS nêu cách:
*. Lắp ráp thí nghiệm
*. Tiến hành thí nghiệm
– Học sinh tiếp nhận: Đọc thông tin tìm hiểu dụng cụ thí nghiệm…
*Thực hiện nhiệm vụ:
– Học sinh:
Đọc tài liệu để lĩnh hội kiến thức.
Nêu cách nhận biết ánh sáng đơn sắc hay không đơn sắc bằng đĩa CD.
Hoạt động nhóm:
+ Lắp ráp thí nghiêm.
+ Tiến hành thí nghiệm.
+ Quan sát hiện tượng ->Nhận xét.
Hoàn thành vào bảng 1/SGK-150.
– Giáo viên: Điều khiển lớp làm TN và thảo luận theo cặp đôi.
– Dự kiến sản phẩm: (Bảng nội dung)
*Báo cáo kết quả: Bên bảng ND.
*Đánh giá kết quả:
– HS nhận xét, bổ sung, đánh giá.
– Giáo viên nhận xét, đánh giá.
Thông báo thêm về một số nguồn sáng phát ra ánh sáng màu đơn sắc và ánh sáng đơn sắc (Đèn LED đỏ phát ra ánh sáng đơn sắc; đèn LED lục, vàng phát ra ánh sáng không đơn sắc)
– GV kết luận về cách nhận biết ánh sáng đơn sắc và ánh sáng không đơn sắc bằng đĩa CD. I. ánh sáng đơn sắc và ánh sáng không đơn sắc.
1. Lý thuyết
– ánh sáng đơn sắc là ánh sáng có một màu nhất định và không thể phân tích ánh sáng đó thành các ánh sáng có màu khác được.
– ánh sáng không đơn sắc tuy cũng có một mầu nhất định, nhưng nó là sự pha trộn của nhiều ánh sáng màu, do đó ta có thể phân tích ánh sáng không đơn sắc thành nhiều ánh sáng màu khác nhau.
2. Cách nhận biết ánh sáng đơn sắc và ánh sáng không đơn sắc
– Có nhiều cách phân tích ánh sáng: bằng đĩa CD, bằng lăng kính…
– Cách phân tích ánh sáng đơn sắc và ánh sáng không đơn sắc bằng đĩa CD:
+ Chiếu ánh sáng cần phân tích vào mặt ghi của đĩa CD.
(Chỉ cho ánh sáng cần phân tích chiếu vào đĩa CD, không cho các ánh sáng khác vào đĩa)
+ Quan sát ánh sáng phản xạ.
+ Thay đổi góc tới chùm sáng trên đĩa -> Quan sát chùm tia phản xạ.
+ Nếu ánh sáng phản xạ có một màu nhất định -> ánh sáng đơn sắc.
+ Nếu ánh sáng phản xạ có những ánh sáng màu khác nhau -> ánh sáng không đơn sắc.
II. Thí nghiệm.
1. Lắp ráp thí nghiệm
– Chiếu bút laze tới mặt ghi của đĩa CD. (Đĩa CD được để trong hộp cattông)
-> Quan sát ánh sáng phản xạ.
– Lần lượt chắn trước đèn các tấm lọc màu.
– Chiếu tới đĩa CD.
– Thay đổi độ nghiêng của đĩa.
– Quan sát ánh sáng phản xạ.
2. Phân tích ánh sáng phản xạ
KQ
Lần TN Các màu as được phân tích AS đơn sắc hay không đơn sắc
Bút laze
TL vàng
TL đỏ
TL lục
TL lam
* Nhận xét: ánh sáng màu tạo ra nhờ tấm lọc màu là ánh sáng không đơn sắc.
3. Kết luận
Muốn biết màu có phải là chùm sáng đơn sắc hay không, ta chiếu chùm sáng đó vào mặt ghi của một đĩa CD và quan sát chùm sáng phản xạ. Nếu thấy chùm phản xạ chỉ có một màu nhất định thì ánh sáng chiếu tới đĩa CD là ánh sáng đơn sắc. Nếu thấy trong chùm phản xạ có nhiều chùm sáng màu thì ánh sáng chiếu tới đĩa là ánh sáng không đơn sắc.
D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG – TÌM TÒI, MỞ RỘNG (8 phút)
1. Mục tiêu:
HS vận dụng các kiến thức vừa học giải thích, tìm hiểu các hiện tượng trong thực tế cuộc sống, tự tìm hiểu ở ngoài lớp. Yêu thích môn học hơn.
2. Phương pháp thực hiện:
Nêu vấn đề, vấn đáp – gợi mở.
Hình thức: hoạt động cá nhân, cặp đôi, nhóm.
3. Sản phẩm hoạt động
HS hoàn thành các nhiệm vụ GV giao vào tiết học sau.
4. Phương án kiểm tra, đánh giá
– HS đánh giá.- Giáo viên đánh giá.
5. Tiến trình hoạt động:
*Giáo viên chuyển giao nhiệm vụ
– Giáo viên yêu cầu nêu:
+ Nhận xét :
+ Kỉ luật khi tiến hành TN.
+ Kĩ năng thực hành của các nhóm.
+ Đánh giá chung và thu báo cáo.
– Trả lời phần tự kiểm tra bài 58/SGK vào vở.
– Làm phần vận dụng bài 58/SGK.
– Học sinh tiếp nhận:
*Học sinh thực hiện nhiệm vụ
– Học sinh: Tìm hiểu trên Internet, tài liệu sách báo, hỏi ý kiến phụ huynh, người lớn hoặc tự nghiên cứu ND bài học để trả lời.
– Giáo viên: Ngoài phương pháp thực hành trên, còn phương pháp nào khác để xác định tiêu cự của thấu kính?
– Dự kiến sản phẩm:
*Báo cáo kết quả: Trong vở BT.
*Đánh giá kết quả:
– Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.
– Giáo viên nhận xét, đánh giá khi kiểm tra vở BT hoặc KT miệng vào tiết học sau.. Hoàn thành, nộp báo cáo thực hành.
